Gorbaczow i polityka reform
Przejście od Breżniewa do Gorbaczowa stanowiło swoisty rozłam w sowieckiej partii - nie tylko ze względu na poglądy gospodarcze, ale i ze względu na stosunek do picia alkoholu. Po objęciu stanowiska przywódcy Związku Radzieckiego, Gorbaczow podjął się reform swojego kraju - w tym szeroko zakrojonej kampanii antyalkoholowej. Alkoholu nie można było kupić przed ukończeniem 21. roku życia. Zredukowano liczbę sklepów z napojami wyskokowymi, jak również godziny ich otwarcia. Zmniejszono produkcję alkoholu, podwyższono jego ceny, a także zaostrzono kary za wytwarzanie samogonu.
W ramach polityki "głasnostu" (szczerości, jawności) w rocznikach statystycznych ujawniono prawdziwe dane dotyczące obywateli radzieckiej Rosji, w tym te o spożyciu alkoholu. Zachodni badacze i opozycjoniści przeżyli szok: dane przebijały ich dotychczasowe szacunki. Według rocznika z 1985 roku Rosjanie żyli przeciętnie 10 lat mniej niż pozostali obywatele ZSRR. Szczególnie szokowała wysoka umieralność niemowląt (26 przypadków na 1000), a także notowania dotyczące sprzedaży alkoholu (jedna czwarta całości handlu) i jego spożycia (wzrost o 5,6 proc. na głowę). Rosja przedstawiała się jako upadły gospodarczo i pogrążony w pijaństwie kraj.