Eksperyment terenowy w psychologii społecznej

Informacja o autorze/ redaktorze:

Dr Tomasz Grzyb – psycholog społeczny, adiunkt w Katedrze Psychologii Społecznej Filii Uniwersytetu SWPS we Wrocławiu, visiting lecturer w NATO School w Oberammergau w Niemczech, konsultant przy projektach NATO dotyczących operacji psychologicznych.

Naukowo zajmuje się psychologią wpływu społecznego, technikami wpływu i propagandą. Jest współautorem replikacji słynnego eksperymentu Stanleya Milgrama, autorem oraz współautorem licznych eksperymentów terenowych. Publikował w Psychologii społecznej, Polish Psychological Bulletin, European Journal of Applied Psychology, Journal of Applied Social Psychology, Social Psychological and Personality Science. Interesuje się metodologią badań (zarówno naukowych, jak i marketingowych), historią najnowszą oraz techniką (od pralki automatycznej przez nożyce hydrauliczne do czołgu Abrams).

We wrocławskim oddziale SWPS prowadzi zajęcia z zakresu technik wpływu społecznego, statystyki i metodologii, SPSS oraz badań marketingowych. Jego główną ambicją jest przekonanie wszystkich dookoła (ze szczególnym uwzględnieniem trójki własnych dzieci), że na wszystkie, nawet najbardziej dziwaczne pytania można znaleźć odpowiedź.

Dr Tomasz Grzyb jest doświadczonym popularyzatorem nauki – w Charakterach oraz prasie lokalnej publikował popularnonaukowe artykuły dotyczące technik wpływu społecznego, prowadził wykłady dla dzieci i seniorów dotyczące mechanizmów działania reklamy oraz wykład dla rodziców w Strefie Rodzica SWPS.

Opis:

Złoty okres rozwoju psychologii społecznej przypada na lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte XX wieku. To z tego czasu pochodzą przełomowe odkrycia, które do dziś budzą gorące dyskusje i stanowią inspirację dla badaczy. Nieprzypadkowo jest to również okres największej popularności eksperymentu terenowego – metody badawczej, która dziś jest już używana coraz rzadziej.

Tomasz Grzyb analizuje status eksperymentu terenowego we współczesnej psychologii. Rozważa możliwości prowadzenia badań psychologicznych tą metodą z zachowaniem najwyższych standardów etycznych (problem świadomego uczestnictwa w badaniach, kwestia rejestracji przebiegu eksperymentu), porządkuje kwestie metodologiczne, które należy wziąć pod uwagę, planując badania eksperymentalne (m.in. operacjonalizacja zmiennych, doprecyzowanie procedur, szkolenie pomocników eksperymentatora). Osobny rozdział Autor poświęca możliwościom publikacji wyników badań eksperymentalnych w liczących się periodykach – a więc de facto statusowi uzyskiwanych tą drogą danych we współczesnej psychologii społecznej.

Psychologowie-badacze znajdą w tej książce praktyczne wskazówki dotyczące realizacji eksperymentów terenowych oraz doniesienia z najbardziej znaczących w psychologii społecznej badań realizowanych metodą eksperymentu terenowego. Tomasz Grzyb przekonuje, że mimo nieco bardziej skomplikowanej metodologii oraz koniecznych do rozstrzygnięcia dylematów natury etycznej eksperymenty terenowe można – i trzeba – prowadzić.

Tomasz Grzyb jest jednym z niewielu badaczy w Polsce (a obecnie również na świecie), którzy konsekwentnie prowadzą przede wszystkim badania terenowe. Bardzo dobrze się zatem stało, że właśnie on jest autorem przełomowej, moim zdaniem, książki w polskiej literaturze psychologicznej.

Z recenzji prof. dr hab. Dariusza Dolińskiego

Są książki, w których badaniom terenowym poświęcony jest jeden lub kilka rozdziałów, brak jednak pracy poświęconej temu tematowi. Ta monografia usuwa te lukę i może pozwolić psychologom społecznym nie tylko na uzyskanie wiedzy, jak takie badania prowadzić, lecz także tworzy swoistą tożsamość psychologii społecznej.

Z recenzji prof. dr hab. Władysława Jacka Paluchowskiego