Arcydzieła Malarstawa Polskiego

"Widziałem prawdziwe arcydzieło" - tak zanotował w swym dzienniku, pod datą 8 kwietnia 1853 roku, wielki malarz francuskiego romantyzmu Eugene Delacroix po obejrzeniu Portretu matki Henryka Rodakowskiego. Pierwszy raz bodaj wówczas w odniesieniu do obrazu polskiego artysty zostało użyte słowo "arcydzieło". Jest to słowo będące najwyższą pochwałą w języku mówiącym o sztuce, słowo, krórego używamy, gdy widzimy w dziele urzeczywistnienie najwyższego stopnia kunsztu artysty.
Portret matki Rodakowskiego, obok wcześniejszego o rok Portretu generała Henryka Dembińskiego, był i pozostał najwyższym osiągnięciem sztuki portretowej, niezmiennie, od chwili powstania, po dzień dzisiejszy wysoko ocenianym, nigdy nie kwestionowanym w swych wartościach. Tak trwała dobra fortuna była jednak udziałem niewielu obrazów. Nieczęsto też, zwłaszcza w owym czasie, przyznawano im rangę "arcydzieł".