Ukazały się przewodniki po polskiej literaturze i kulturze niezależnej dwóch ostatnich dekad

Dwa oryginalne przewodniki poświęcone literaturze oraz kulturze niezależnej ostatnich 20 lat ukazały się nakładem krakowskiej Korporacji Ha!art. Literatura Polska 1989-2009. Przewodnik oraz Kultura niezależna w Polsce 1989-2009 to łącznie ponad 600 stron wyczerpujących informacji na temat rodzimej literatury, muzyki, filmu, komiksu, teatru czy sztuk wizualnych.

"Upływające właśnie dwie dekady od transformacji to dobry moment, żeby podsumować dzieje kultury niezależnej w Polsce" - napisał w krótkim wprowadzeniu Piotr Marecki , redaktor obu tomów. I dalej: "Mający zrekapitulować dwudziestolecie potransformacyjne Kongres Kultury z Krakowa z 2009 roku skupił się przede wszystkim na obszarze oficjalnym, pierwszosektorowym, establishmentowym i rynkowym. W pewnym sensie więc raport, który państwu przedstawiamy, można potraktować jako brakujący, a podstawowy i obowiązkowy dokument Kongresu Kultury (chociaż z tym wydarzeniem niemający nic wspólnego), opisujący obszary eksperymentu, zmian i debiutów".

Literatura Polska 1989-2009. Przewodnik to autorski reader po najnowszej literaturze polskiej firmowany przez środowisko związane z krakowskim magazynem i wydawnictwem Ha!art.Teksty dotyczące najbardziej znaczących zjawisk literackich ostatnich dwudziestu lat: postmodernizmu, mityzacji, banalizmu, literatury zaangażowanej, avant-popu, minimalizmu, literatury mniejszości seksualnych, feminizmu, liberatury, związków literatury z nowymi mediami, neolingwizmu, ekoliteratury.

Przewodnik dokumentujący pracę krytyki towarzyszącej nowym zjawiskom w literaturze, afirmujący postulatywny wymiar wypowiedzi krytycznej i będący dowodem udanej współpracy między teoretykami, krytykami i artystami. To dlatego w książce zestawiono teksty krytyków towarzyszących (Julia Fiedorczuk, Grzegorz Jankowicz, Michał Kasprzak, Piotr Marecki, Mariusz Pisarski, Wojciech Rusinek, Jan Sowa, Igor Stokfiszewski, Michał Tabaczyński, Błażej Warkocki) z wypowiedziami pisarzy i pisarek (Izabela Filipiak, Jarosław Lipszyc, Radosław Nowakowski, Sławomir Shuty, Piotr Siwecki, Michał Olszewski, Michał Witkowski, Zenkasi, Jakub Żulczyk) na temat nowych teoretycznych i krytycznych słowników.

Kultura niezależna w Polsce 1989–2009 to raport z dziejów rodzimego entuzjazmu ostatnich dwudziestu lat. Subiektywny przewodnik dziewięciorga autorów i autorek (Bińczycki, Dunin-Wąsowicz, Jach, Kornaś, Marecki, Pisarski, Tabaczyński, Wojdas, Woynarowski) po obszarach kultury kreowanej oddolnie, nastawionej na innowacyjność, kreatywność, eksperyment, debiut, rebelię i walkę z Babilonem.

Przykłady progresywnych wytworów kultury, nieprzewidywalnych, autentycznych, nieoczywistych, subwersywnych pól rodzimej muzyki, literatury, kina, teatru, komiksu, sztuk wizualnych – nienastawionych na medialne patronaty i fajerwerki, pomoc grantów i promocję urzędników-donatorów. Nowe słowniki, nowe myślenie w kategoriach instytucjonalnych i parainsytucjonalnych, przeformatowanie pola kultury w zakresie rynku i dyskursu. Niezależność jako forma działania i kategoria estetyczna.

[oprac. Grzegorz Wysocki]