Szlak Andersa (#14). Szczury Tobruku

Szczury Tobruku - Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich

Wiosną 1942 roku na Bliskim Wschodzie doszło do spotkania polskich żołnierzy ze Wschodu i Zachodu.

Oto 7 kwietnia Naczelny Wódz nakazał przeorganizowanie Brygady w dywizję. Do Samodzielnej Brygada Strzelców Karpackich dołączyli rodacy z „nieludzkiej ziemi”: 293 oficerów i 6050 szeregowych z ewakuowanej właśnie z ZSRS armii gen. Władysława Andersa. I tak z połączenia SBSK oraz zalążków dwóch dywizji piechoty powstała 3 Dywizja Strzelców Karpackich, a jej dowódcą został gen. Stanisław Kopański. Trzonem 3 Dywizji była SBSK, która wprawiała w podziw włoskich oraz niemieckich wrogów a także brytyjskie dowództwo. Jej żołnierze przyjaźnili się najbardziej z Australijczykami, nosząc wraz z nimi miano „szczurów Tobruku”, nadane im przez nieprzyjaciół, ale stanowiące powód do dumy, bo „szczury przechytrzyły lisa pustyni” Rommla.

Kolekcja pod patronatem Prof. Normana Daviesa

Marsz Armii Andersa nie ma sobie równych w historii: sto dwadzieścia tysięcy ludzi przeszło dwanaście tysięcy kilometrów. Rozsypani po „nieludzkiej ziemi” Polacy stawili się na wezwanie generała Andersa, licząc na ocalenie. Granice Związku Sowieckiego przekraczali z nadzieją na powrót do domów. Gdy zwyciężali Niemców pod Monte Cassino, Ankoną i Bolonią, wiedzieli już, że nadzieje te pozostaną niespełnione. To oni stali się namiastką wolnej Polski. Żołnierzom towarzyszyli cywile: dzieci, kobiety, starcy. Wszyscy oni próbowali normalnie żyć: działały szpitale, szkoły, sierocińce. Trudy ich marszu, codzienne rozterki, poświęcenie w boju, drobne radości i wielkie dramaty składają się tę na opowieść o jednym z najbardziej niezwykłych rozdziałów II wojny światowej.