Trwa ładowanie...

"Święta wojna". Jak Cerkiew od lat wspiera działania Putina

Prawosławna Cerkiew od lat dostarcza Putinowi paliwa ideologicznego, usprawiedliwiając jego kolejne podboje. Kreml i Cerkiew łączy wspólna wizja, w której Rosja, Białoruś i Ukraina są jednym narodem, pod duchowym przewodnictwem Moskwy. - Nasi wojskowi dokonali jedynie słusznego i prawidłowego wyboru - mówi Cyryl o działaniach Kremla.

Prezydent Putin i patriarcha Cyryl w cerkwi w Istrze pod Moskwą Prezydent Putin i patriarcha Cyryl w cerkwi w Istrze pod Moskwą Źródło: Getty Images, fot: Valery Sharifulin
doz9kk2
doz9kk2

W Parku Patriotów w miejscowości Kubinka pod Moskwą stoi nowiuteńka, pachnąca farbą cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego. To główna świątynia rosyjskiej armii. Schody do niej miały rzekomo powstać ze stali przetopionej z niemieckich czołgów.

Wewnątrz miała znaleźć się gustowna mozaika ku chwale Władimira Putina, ministra obrony Siergieja Szojgu oraz innych wpływowych polityków, w podzięce za aneksję Krymu w 2014 roku. Napis miał głosić: "KRYM NASZ".

Niestety, znany ze skromności Putin uznał, że to miły gest, acz nieco na wyrost.

- Być może potomni docenią to, co zrobiłem, ale obecnie jest to przedwczesne - przekazał Putin narodowi przez swojego rzecznika.

Mozaika z Putinem i innymi politykami nie zawisła w cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego Twitter
Mozaika z Putinem i innymi politykami nie zawisła w cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego Źródło: Twitter

Mozaika – ku rozżaleniu opiekuna cerkwi, biskupa Stefana – została zdemontowana. Zamiast tego ściany soboru zdobią piękne wizerunki sierpa i młota, sławiące zwycięstwa Armii Czerwonej w czasie II wojny światowej.

doz9kk2

Skąd pieniądze na tę wspaniałą świątynię? Oficjalnie świątynia rosyjskiej armii budowana była przez cały naród z dobrowolnych składek. Jednak niezależni dziennikarze udowodnili, że prawie 3 mld rubli pochodziło z budżetu miasta Moskwy.

Nieważne pieniądze. Ważny sygnał: Putin, Rosja, Cerkiew i armia to jedno.

Sierp, młot i czerwona gwiazda wewnątrz cerkwi sił zbrojnych Twitter
Sierp, młot i czerwona gwiazda wewnątrz cerkwi sił zbrojnych Źródło: Twitter

Putin i jego medalik

Wiadomo jak Stalin traktował cerkiew: świątynie wysadzał, zamieniał na baseny, popów rozstrzeliwał. Państwo miało wierzyć w nową religię: komunizm.

doz9kk2

Odbudowa rosyjskiego kościoła zaczęła się w latach 90., po upadku ZSRR.

Jak mówi WP Kuba Benedyczak z redakcji "Nowej Europy Wschodniej," sojusz cerkwi z Kremlem nie zaczął się jednak od Putina.

- Po upadku komunizmu w Rosji panowała ideologiczna i tożsamościowa pustka, którą trzeba było czymś wypełnić – mówi Benedyczak. – Nie było już Lenina, więc prawosławie miało wejść w to miejsce. Pierwszy był Borys Jelcyn, który z pomocą pieniędzy oligarchów zaczął odbudowywać zburzone cerkwie. To był powrót do zniszczonego i zapomnianego dziedzictwa.

doz9kk2

To, co zaczął Jelcyn, wzmocnił Putin. Obrona tzw. wartości chrześcijańskich, będąca domeną Cerkwi, została włączona do postulatów Kremla. W szkołach podstawowych wprowadzono zajęcia z prawosławia. W wojsku pojawili się kapelani i świątynie garnizonowe. Za pieniądze z budżetu państwa wybudowano lub odremontowano ponad 20 tys. cerkwi. Był czas, że w Rosji otwierano 2-3 nowe kościoły dziennie.

Russian President Vladimir Putin visits the Sretensky MonasteryMOSCOW, RUSSIA - MAY,25 (RUSSIA OUT) Russian President Vladimir Putin (L) and Orthodox Patriarch Kirill (R) seen while visiting the Sretensky Monastery on May 25, 2017in Moscow, Russia.  Newly built temple of the Ressurection of Chhist and the New Martyrs and Confessors of Russian Church was open at the monastery today. (Photo by Mikhail Svetlov/Getty Images)Mikhail Svetlov Getty Images
Patriarcha Cyryl od lat wspiera działania Putina Źródło: Getty Images, fot: Mikhail Svetlov

Mało tego. Były agent KGB odkrył w sobie Boga. 

doz9kk2

- Pewnego dnia w programie telewizyjnym Putin oznajmił, że kiedy był niemowlakiem, matka go ochrzciła w tajemnicy przed ojcem, członkiem partii KPZR, w soborze w ówczesnym Leningradzie – mówi Kuba Benedyczak. – Putin okazał się pobożnym chrześcijaninem, opowiadającym w telewizji, że nie rozstaje się z medalikiem.

Rzeczywiście w telewizji Putin opowiadał o swoim chrzcie: - Batiuszka, który tam służył, zaproponował mamie, by nazwała mnie Michaiłem. On mówi: dzisiaj dzień Michaiła, dzień anioła. Mama przeprosiła i mówi: batiuszka, proszę wybaczyć, ale nazwaliśmy już syna ku czci ojca – Władimir.

Jak mówi Benedyczak, to Putin doprowadził do zacieśnienia sojuszu Cerkwi z Kremlem, ołtarza z tronem: - Wcześniej można było mówić o czymś w rodzaju rozdziału Cerkwi od państwa. Ale Putin znacząco wzmocnił ten układ. A Cerkiew wyczuła, że ten sojusz jej się po prostu opłaca.

doz9kk2

Frukty dla Cerkwi to władza, pieniądze, dostęp do mediów i szkół, przepisy o zwrocie majątku i dostępie do ziemi. Media kontrolowane przez państwo obszernie relacjonują spotkania Putina z cerkiewnymi hierarchami. Patriarcha Moskwy i Wszechrusi Cyryl (Kirił) dostaje od Putina a to obraz ozdobiony 10 kilogramami bursztynu, a to order "za zasługi dla ojczyzny I stopnia", jedno z najwyższych odznaczeń państwowych.

Jak Cyryl dysponuje majątkiem podarowanym przez Kreml? W 2012 roku wybuchł mały skandal, bo dziennikarze dopatrzyli się na nadgarstku patriarchy szwajcarskiego zegarka Breuget za, bagatela, 30 tysięcy euro.

Jak podaje w raporcie poświęconym Cerkwi Katarzyna Chawryło z Ośrodka Studiów Wschodnich "całkowity majątek Cerkwi trudno oszacować, gdyż dane nie są upubliczniane. Majątek Cerkwi – poza budynkami i ziemią - stanowią również dochody powiązanych z nią struktur biznesowych, m.in. zakładów produkujących dewocjonalia, świece i wyroby jubilerskie Sofrino, producenta wody mineralnej ‘Święte Źródło’ oraz związanych ze strukturami kościelnymi banków Sofrino i Pierieswiet".

Main Cathedral of Russian Armed Forces consecrated in Kubinka outside MoscowMOSCOW REGION, RUSSIA - JUNE 14, 2020: A mosaic image at the Cathedral of the Resurrection of Christ, Main Cathedral of the Russian Armed Forces, consecrated in the town of Kubinka. The cathedral and the adjacent museum were built in Patriot Park to mark the 75th anniversary of the victory in World War II. Initially, the consecration ceremony was to take place on May 9, but had to be rescheduled due to the ongoing COVID-19 pandemic. Mikhail Metzel/TASS (Photo by Mikhail Metzel\TASS via Getty Images)Mikhail Metzelrussian army, russian orthodox church, painting, interior Getty Images
Wnętrze Soboru Sił Zbrojnych pod Moskwą Źródło: Getty Images, fot: Mikhail Metzel

Krym to za mało, potrzebny też Kijów

Co ma z tego Putin? W 2012 roku patriarcha Cyryl poparł jego kandydaturę na prezydenta Rosji. Uznał, że to niebiosa dały krajowi tak dobrego przywódcę, a jego rządy to cud dla Rosji. Cyryl namawiał też wiernych do rezygnacji z udziału w protestach ulicznych, przekonując, że prawosławni nie chodzą na demonstracje.

doz9kk2

Cerkiew i Kreml zaczęły mówić jednym głosem: o patriotyzmie, tradycyjnych wartościach, miłości do kraju i konieczności walki z homoseksualizmem, co okazało się obsesją zarówno Putina, jak i patriarchów.

Putin w 2013 roku mówił: - Widzimy, jak wiele państw europejskich wyparło się swoich korzeni chrześcijańskich. Prowadzą politykę, która stawia na równi wielodzietną rodzinę i związek jednopłciowy, wiarę w Boga i szatana.

Wspierali go w tej walce przedstawiciele Cerkwi. Zmarły w 2020 roku wpływowy rosyjski duchowny Wsiewołod Czaplin ostrzegał przez lejąca się z Zachodu "gej-propagandą".

Czaplin bronił także wkroczenia rosyjskich wojsk na Ukrainę w 2014 roku, nazywając je "misją pokojową i cywilizacyjną". Chwalił aneksję Krymu, ale mówił, że to za mało: - Krym był dobrym atakiem, ale to zbyt mało, bo utracona została nasza dawna stolica, centrum Rusi - Kijów.

W 2015 roku Czaplin poparł rosyjską interwencję w Syrii po stronie prezydenta Baszara el-Asada, nazywając rosyjskie bombardowania "świętą wojną".

Z kolei metropolita pskowski i porchowski Tichon, nazywany spowiednikiem prezydenta Władimira Putina, uznał, że najwłaściwszym ustrojem dla Rosji jest monarchia, a Putin, według ojca Tichona, to "człowiek pod wieloma względami o zupełnie innej skali i wyższym poziomie".

Odnową moralną Rosji zajęli się nie tylko hierarchowie, ale i zwykli wierni. Zaatakowali teatry, domagając się zdejmowania nieprawomyślnych sztuk. W Petersburgu (jak pisała "Polityka") doprowadzili do zwolnienia szefa katedry psychologii klinicznej, bo był gejem i pomagał młodzieży LGBT.

Do rosyjskiego kodeksu karnego wprowadzono obrazę uczuć religijnych. Występujące w kominiarkach w Soborze Chrystusa Zbawiciela dziewczyny z zespołu Pussy Riot – Nadieżda, Marija i Jekaterina - dostały po dwa lata kolonii karnej za zaśpiewanie przez 40 sekund (zanim zostały zatrzymane) utworu "Bogurodzico, przegoń Putina!". Skazano je za "chuligaństwo umotywowane nienawiścią religijną".

Main Cathedral of Russian Armed Forces consecrated in Kubinka outside MoscowMOSCOW REGION, RUSSIA - JUNE 14, 2020: Servicemen attend a ceremony to consecrate the Cathedral of the Resurrection of Christ, Main Cathedral of the Russian Armed Forces, in the town of Kubinka. The cathedral and the adjacent museum were built in Patriot Park to mark the 75th anniversary of the victory in World War II. Initially, the consecration ceremony was to take place on May 9, but had to be rescheduled due to the ongoing COVID-19 pandemic. Mikhail Metzel/TASS (Photo by Mikhail Metzel\TASS via Getty Images)Mikhail Metzelrussian army, interior, painting Getty Images
Rosyjscy żołnierze w czasie uroczystości kościelnych Źródło: Getty Images, fot: Mikhail Metzel

Unikatowa rosyjska cywilizacja

Cerkiew od lat dostarcza Kremlowi paliwa ideologicznego. Jak pisze w swoim raporcie Katarzyna Chawryło z Ośrodka Studiów Wschodnich poglądy patriarchy Cyryla można scharakteryzować jako nacjonalistyczno-imperialne oraz prokremlowskie.

"Jest on zwolennikiem i popularyzatorem koncepcji ‘rosyjskiego świata’ (ros. русский мир). Według Cerkwi wszyscy prawosławni są częścią jednego narodu. Geograficznie ‘rosyjski świat’ obejmuje tereny zamieszkiwane przez wschodnich Słowian, należące niegdyś do historycznej "Świętej Rusi", czyli poza Rosją również Ukrainę i Białoruś. Cerkiew uważa, że jej misją jest doprowadzenie do zjednoczenia wszystkich prawosławnych pod duchowym przewodnictwem Patriarchatu Moskiewskiego".

W przypadku Ukrainy Cyryl od lat nawoływał do pokonania rozłamu w ukraińskim prawosławiu oraz zacieśnienia kontaktów z Patriarchatem Moskiewskim, który według niego jest "Cerkwią matką" dla wiernych na Ukrainie.

Nic z tego. Ukraińska Cerkiew Prawosławna oderwała się w 2018 roku od Moskwy. Zdecydował o tym Bartłomiej, patriarcha Konstantynopola (Stambułu). Cyryl stracił w ten sposób zwierzchnictwo nad około siedmioma tysiącami parafii, ich pieniądze i panowanie nad ukraińskimi duszami. Podkopało to także twierdzenia Putina o tym, że Rosjanie i Ukraińcy to jeden naród.

"To po prostu rozpoczęcie wojny". Były oficer nie ma złudzeń

Katarzyna Chawryło pisze w swoim raporcie, że władze Rosji wierzą w istnienie "unikatowej rosyjskiej cywilizacji", co odróżnia ją od zdemoralizowanych społeczeństw zachodnich.

Jak wygląda ta "unikatowa cywilizacja" w działaniu, możemy oglądać w mediach: atak na Ukrainę z Białorusi i od strony Krymu, artyleria, pojazdy wojskowe i twierdzenia Putina, że jedzie z misją pokojową wyzwalać Ukrainę. Ciekawe czy w podmoskiewskiej cerkwi, poświęconej rosyjskiej armii, powstanie wkrótce odpowiednia mozaika.

PS. Jak podaje agencja KAI, patriarcha Cyryl skomentował atak na Ukrainę słowami: –Nasi wojskowi nie mogą mieć żadnych wątpliwości co do tego, że dokonali jedynie słusznego i prawidłowego wyboru.

doz9kk2
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.

Wyłączono komentarze

Jako redakcja Wirtualnej Polski doceniamy zaangażowanie naszych czytelników w komentarzach. Jednak niektóre tematy wywołują komentarze wykraczające poza granice kulturalnej dyskusji. Dbając o jej jakość, zdecydowaliśmy się wyłączyć sekcję komentarzy pod tym artykułem.

Redakcja Wirtualnej Polski
doz9kk2

Pobieranie, zwielokrotnianie, przechowywanie lub jakiekolwiek inne wykorzystywanie treści dostępnych w niniejszym serwisie - bez względu na ich charakter i sposób wyrażenia (w szczególności lecz nie wyłącznie: słowne, słowno-muzyczne, muzyczne, audiowizualne, audialne, tekstowe, graficzne i zawarte w nich dane i informacje, bazy danych i zawarte w nich dane) oraz formę (np. literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne, programy komputerowe, plastyczne, fotograficzne) wymaga uprzedniej i jednoznacznej zgody Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, będącej właścicielem niniejszego serwisu, bez względu na sposób ich eksploracji i wykorzystaną metodę (manualną lub zautomatyzowaną technikę, w tym z użyciem programów uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji). Powyższe zastrzeżenie nie dotyczy wykorzystywania jedynie w celu ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe oraz korzystania w ramach stosunków umownych lub dozwolonego użytku określonego przez właściwe przepisy prawa.Szczegółowa treść dotycząca niniejszego zastrzeżenia znajduje siętutaj