Roman Dmowski

Roman Dmowski to polski polityk i publicysta polityczny urodzony w 1864 roku, propagował ideę polskiego nacjonalizmu, popierał sojusz z ententą i Rosją. Znany jako przeciwnik Józefa Piłsudskiego w kwestiach politycznych o odmiennej wizji odbudowy niepodległej Polski.

Roman Dmowski – informacje ogólne

Roman Dmowski to polski polityk żyjący w latach 1864–1939, urodził się na terenie obecnie należącym do Warszawy, kształcił się na Uniwersytecie Warszawskim, zdobywając wykształcenie w dziedzinie nauk przyrodniczych.

Już w młodości Dmowski angażował się w działalność ruchów patriotycznych, później był publicystą i politykiem, należał do założycieli Narodowej Demokracji. Stworzył koncepcję państwa narodowego, której podstawy wraz z postulowaną przez niego ideologią opisał w swoich tekstach politycznych i książkach. Dmowski przewodniczył obozowi politycznemu, któremu przyświecały odmienne idee od tych promowanych przez Józefa Piłsudskiego.

Roman Dmowski – działalność polityczna

Roman Dmowski działał w organizacjach patriotycznych jak młodzieżówka "Zet" oraz w niepodległościowym ugrupowaniu Liga Polska, w którym dokonał przewrotu, tworząc Ligę Narodową. Należał też do Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego, które współtworzył, był też prezesem Komitetu Narodowego Polski w Paryżu od 1917 do 1919 roku. Jako kandydat Związku Ludowo-Narodowego dwukrotnie sprawował funkcję posła na Sejm Ustawodawczy RP, a od 27 października do 14 grudnia 1917 roku był ministrem spraw zagranicznych.

Poglądy Romana Dmowskiego

Roman Dmowski propagował patriotyzm i narodowy nacjonalizm, na których to postawach skupiał się w swoich publikacjach, opracowując ideę państwa narodowego. Początkowo wykazywał sceptycyzm w stosunku do chrześcijaństwa, jednak później podkreślał znaczenie katolicyzmu dla Polski. Dmowskiemu przypisuje się poglądy antysemickie i faszystowskie, które uwidaczniają się w przeprowadzonych z nim wywiadach oraz w jego powieściach. Polityk nie popierał też równouprawnienia kobiet, które określał jako szkodliwe.

Roman Dmowski jako publicysta

Roman Dmowski swoje zaangażowanie polityczne okazywał, współpracując z prasą – w 1890 roku związał się z tygodnikiem społeczno-politycznym "Głos", w 1895 roku redagował "Przegląd Wielkopolski" we Lwowie, a w latach 1905–1907 kierował "Gazetę Polską". Aktywnie działał również w latach 20. XX wieku, pisząc wtedy również książki polityczne. Romana Dmowskiego uhonorowano nagrodą literacką miasta Poznania im. Jana Kasprowicza w 1927 roku, był on jej pierwszym laureatem.

Roman Dmowski – publikacje

Swoje poglądy polityczne i społeczne Roman Dmowski opisywał w swoich licznych publikacjach, z których wiele traktowało o jego koncepcji Polski jako państwa narodowego. Do najbardziej znanych dzieł Dmowskiego należą w pierwszej kolejności "Myśli nowoczesnego Polaka" z 1903 roku oraz "Niemcy, Rosja i kwestia polska" z 1908 roku. Inne znaczące publikacje to: "Polityka polska i odbudowanie państwa polskiego" (1925), "Kościół, naród, państwo" (1927), "Świat powojenny i Polska" (1931) oraz "Przewrót" (1934).

Posługując się pseudonimem Kazimierz Wybranowski, Roman Dmowski wydał też powieści "W połowie drogi" oraz "Dziedzictwo", których tematyka dotyczy sytuacji politycznej Polski.