Myślałem, że mój ojciec jest Bogiem i inne opowiadania z audycji rozgłośni npr

To niezwykła książka o wyjątkowej historii. W październiku 1999 roku Paul Auster ogłosił w ogólnoamerykańskiej rozgłośni radiowej konkurs na opowiadanie. Najbardziej interesują mnie - oznajmił - wydarzenia zmieniające nasz sposób myślenia o świecie, anegdoty ujawniające tajemne i niezbadanesiły rządzące naszym życiem, losem naszych rodzin, naszym umysłem i ciałem, duszą. Innymi słowy, historie prawdziwe, które brzmią jak fikcja. Zainteresowanie konkursem przeszło najśmielsze oczekiwania. Po roku liczba nadesłanych tekstów sięgnęła czterech tysięcy. Był to swoisty fenomen socjologiczny, z pewnością wart upamiętnienia w druku. Wybrano zatem sto siedemdziesiąt dziewięć opowiadań, które złożyły się na tę antologię. Ich autorami są ludzie w różnym wieku, o rozmaitym pochodzeniu i drogach życiowych. Podobnie zróżnicowane są same teksty - zabawne i smutne, anegdotyczne i refleksyjne, konkretne i tajemnicze, często nostalgiczne. Niektóre zmierzają do zaskakującej puenty, inne poruszają istotne kwestie moralne, jeszcze inne są zapisem wspomnień i odczuć. Wprawdzie Paul Auster nazywa tę książkę fragmentami amerykańskiej rzeczywistości, ale to określenie wydaje się zbyt skromne. Z pewnością także polscy czytelnicy odnajdą w niej własne problemy i doświadczenia. Przecież każdy z nas ma do opowiedzenia jakąś historię. "Większość z czterech tysięcy opowiadań, które przeczytałem, pochłaniał moją uwagę od pierwszego aż do ostatniego słowa. Większość została napisana z prostoduszną intencją, która przynosi chlubę autorom. Wszyscy mamy swoje życie wewnętrzne. Wszyscy czujemy, że przynależymy do tego świata i jednocześnie jestśmy z niego wyłączeni. Potrzebujemy słów, by wyrazić to, co w nas tkwi, i autorzy opowiadań nieraz mi dziękowali, że dałem im szansę opowiedzenia swojej historii, "okazję, by zostać wysłuchanym". To, co ludzie mieli do powiedzenia, jest często zaskakujące. Bardziej niż kiedykolwiek uświadomiłem sobie, jak głębokie i pełne pasji jest nasze życie wewnętrzne. Mamy wręcz burzliwe życie uczuciowe. Miłość nas obezwładnia, określa, znosi granice między nami a innymi. Jedna trzecia opowiadań poświęcona jest rodzinie: rodzicom i dzieciom, dzieciom i rodzicom, mężom i żonom, braciom i siostrom, dziadkom. Dla większości z nas ci właśnie ludzie stanowią cały świat. Czytając kolejne poowieści, zarówno smutne, jak i zabawne, byłem pod wrażeniem, jak jasno i dobitnie artykułowane jest istnienie tych związków. [...] Próbując jakoś uporządkować wielość głosów i odmienne style, podzieliłem opowiadania na dziesięć kategorii [Zwierzęta, Przedmioty, Rodzina, Komizm, Nieznajomi, Wojna, Miłość, Śmierć, Sny, Rozmyślania - przyp. red.]. Tytuły rozdziałów mówią same za siebie, lecz poza czwartą częścią, zatytułowaną Komizm, która składa się wyłącznie z zabawnych opowieści, ich zawartość jest bardzo zróżnicowana. Sięga od farsy do dramatu, a każdemu aktowi okrucieństwa i przemocy, jaki można w nich napotkać, odpowiada przejaw dobroci, wspaniałomyślności czy miłości. Historie wybiegają w przyszłość i cofają się do przeszłości, dzieją się tu i tam, w świecie zewnętrznym i wewnętrznym, tak że po chwili zaczyna ci się kręcić w głowie. Odwracasz kartkę, żegnając jednego autora i przechodząc do następnego, a tu poznajesz zupełnie inną osobę, zupełnie inne okoliczności, zupełnie inny światopogląd. Ale właśnie o te różnice w książce chodzi. Jest tu styl elegancki i wyszukany, lecz także toporny i dziwaczny. Tylko mała część przypomina coś, co można by zakwalifikować jako literaturę. Mamy tu coś odmiennego, coś surowego, żywe mięso, i choć autorom nieraz brakuje umiejętności literackich, większość ich opowieści jest niezapomniana. Trudno sobie wyobrazić, by ktoś mógł przeczytać tę książkę od początku do końca, nie roześmiawszy się czy nie uroniwszy łzy."