Koniec i początek (2022)

Koniec i początek to jeden z najważniejszych tomików Wisławy Szymborskiej, który – wydany w roku 1993 – być może ostatecznie przesądził o przyznaniu poetce w trzy lata później Nagrody Nobla. Stosująca wobec swoich wierszy najwyższe wymagania i surową selekcję autorka kazała czytelnikom czekać na tę książkę aż siedem lat. Znalazły się tu głośne, najbardziej znane i najchętniej omawiane przez krytyków wiersze, takie jak Niektórzy lubią poezję, Nienawiść czy Kot w pustym mieszkaniu.
Coraz lepiej słyszalna staje się [tu] wewnętrzna metafizyczna tonacja tej poezji. Szymborskiej – mówiącej o własnej radości pisania, z taką nutą cienkiej i wieloznacznej autoironii, pogodnej goryczy nawet; Szymborskiej – od lat tak radośnie smutnej, poważnie żartobliwej, łagodnie ostrej, z rezerwą serdecznej, sceptycznie ufnej, przewrotnie prostolinijnej, świetliście prostej i tajemniczo skomplikowanej, wzgardliwie dokładnej i kruchej wyniośle. Szymborskiej wciąż pozostającej pytaniem w odpowiedzi na pytanie. Stanisław Balbus