Karol Szymanowski

Karol Szymanowski stawiany jest na równi z Fryderykiem Szopenem. Rozwój fizyczny chłopca ograniczała jego niepełnosprawna noga. Duży wpływy na twórczość Karola Szymanowskiego wywarła jego orientacja seksualna.

Karol Szymanowski - życiorys

Karol Szymanowski przyszedł na świat 3 października 1882 roku w polskiej rodzinie na Ukrainie. W jego rodzinnym domu grano na fortepianie, wiolonczeli, pianinie, a siostrą Karola Szymanowskiego była śpiewaczka Stanisława Korwin-Szymanowska. Naukę muzyki rozpoczął dość wcześnie, pod okiem ojca oraz nauczyciela. Studiował w Warszawie, poznał Stefana Żeromskiego i Stanisława Ignacego Witkiewicza. Po emigracji do Berlina mistrzem Karola Szymanowskiego został Ryszard Strauss. Największy wpływ wywarła na młodego kompozytora właśnie muzyka niemiecka, co słychać w jego pierwszych symfoniach. Karol Szymanowski podróżował po Europie, a we Francji zafascynował się twórczością Claude'a Debussy'ego. Po dziadku Feliksie odziedziczył rodzinną wieś Tymoszówkę, gdzie pracując, spędził pierwszą wojnę światową.

Karol Szymanowski - twórczość

Pierwsze doceniane utwory Karola Szymanowskiego powstały właśnie w domu rodzinnym, straconym przez Szymanowskich w trakcie rewolucji bolszewickiej. Przeprowadzili się do Bydgoszczy, gdzie Karol Szymanowski skomponował również pieśni do wierszy Juliana Tuwima. Już po emigracji do Warszawy kompozytora mianowano rektorem Warszawskiego Konserwatorium Muzycznego. Stworzył opery z motywami homoerotycznymi, powieść ”Efebos”, zadedykowaną swojemu nastoletniemu kochankowi (z pożaru ocalał tylko jeden rozdział, wydany w Niemczech), pisał wiersze, co doceniła Polska Akademia Literatury, przyznając Karolowi Szymanowskiemu Złoty Wawrzyn.

Twórczość kompozytora charakteryzuje inspiracja kulturą antyczną, orientem, folklorem, ludowością, podróżami do Włoch (Sycylia) i Afryki, wpływami Johanna Sebastiana Bachai Wolfganga Amadeusa Mozarta, muzyki operowej, a także przedstawień teatralnych. Kompozycje są nastrojowe, nieco pesymistyczne oraz metafizyczne. W książce ”Na polską nutę. Wybór utworów na fortepian” oprócz interpretacji Karola Szymanowskiego znajdziemy również wykonania Witolda Lutosławskiego czy Stanisława Moniuszko.

Karol Szymanowski – ciekawostki

Muzeum Karola Szymanowskiego znajduje się w Zakopanem w willi "Atma". Kompozytor mieszkał tutaj w pierwszej połowie lat 30. z powodu gruźlicy i stąd dowodził stołeczną Akademią Muzyczną. Obiekt z dużą ilością pamiątek po Karolu Szymanowskim jest oddziałem Muzeum Narodowego w Krakowie. Z Zakopanego mężczyzna wyjeżdżał często do sanatoriów na terenie Szwajcarii. W skutek choroby niemożliwe było przełykanie pokarmu. Ciało Karola Szymanowskiego przetransportowano z kliniki do Krakowa, gdzie wybitnego Polaka pochowano z honorami. Kaplica, w której złożono jego serce, spłonęła podczas powstania warszawskiego w 1944 roku.

Karol Szymanowski został odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim oraz Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski (jeszcze za życia, przez prezydenta Ignacego Mościckiego). Sejm RP upamiętnił zasłużoną postać, ustanawiając rok 2007 Rokiem Karola Szymanowskiego, a Narodowy Bank Polski uczcił jego pamięć okolicznościowymi monetami, wybitymi na 125 urodziny.