Język. Bunt. Tożsamość. Socjologiczno-antropologiczne studium empiryczne subkultury młodzieżowej rap

B a r t ł o m i e j K o t o w s k i – doktor nauk humanistycznych, antropolog, filolog. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Jana Kochanowskiego. Ukończył studia doktoranckie z zakresu socjologii i antropologii kulturowej (2013) prowadzone przez Uniwersytet Warszawski, gdzie również obronił swoją dysertację (2015). Najważniejsze zainteresowania badawcze: antropologia lingwistyczna, antropologia tożsamości, antropologia młodzieży, antropologia współczesności, kultura popularna, semiotyka kultury, etnografia Federacji Rosyjskiej i Ukrainy, socjoantropologia.

„Jest to praca z pogranicza antropologii kulturowej i socjologii kultury ukierunkowanych językoznawczo, ze swoim bogatym w tym zakresie dorobkiem. Jest to także interesujące, a nawet w pewnych fragmentach nowatorskie studium socjologiczno-antropologiczne subkultury rap, pokazanej na płaszczyźnie porównań jej dwóch „narodowych” wariantów. […] Jako przedmiot swojej analizy Bartłomiej Kotowski wskazał język wypowiedzi zawartych w tekstach piosenek, uznając, że w nim zawarta jest istota subkultury – przekonanie to znajduje potwierdzenie w analizie badań własnych autora, który posłużył się przy tym bogatym materiałem pomocniczym: czasopismami muzycznymi, notatkami, tekstami prasowymi, blogami, stronami internetowymi, których autorami bądź uczestnikami są członkowie subkultury. Znajomość języka ukraińskiego pozwoliła Bartłomiejowi Kotowskiemu sięgnąć po źródła pisane w tym języku, co stanowi ważne wzbogacenie materiału badawczego. […] Po lekturze recenzowanej rozprawy należy uznać, że może ona stanowić klucz do zrozumienia istoty kultury młodzieżowej, podłoża nieustannie odradzającego się w różnych częściach świata buntu i protestu młodzieży, a także do wytyczenia dróg dialogu z młodym pokoleniem, podstaw jego edukacji kulturowej i kulturalnej i, co ważne, edukacji społecznej, w dwóch różnych kontekstach państwowo-narodowych”.

Prof. zw. dr hab. Halina Rusek, Uniwersytet Śląski

„Praca lokuje się w obszarze bardzo dobrze metodologicznie przemyślanej i przeprowadzonej analizy antropologiczno-socjologicznej. Ma w pewnej mierze interdyscyplinarny charakter […]. Kluczem i rdzeniem całej dysertacji pozostaje zebrany przez autora materiał badawczy, dobra znajomość środowiska, w jakim są usytuowani respondenci, oraz konsekwentna i rzetelna praca badawcza, prowadząca do zgromadzenia obszernego materiału w formie ankiet, wywiadów i testów skojarzeń. […] Praca ma też w pewnej mierze charakter studium porównawczego, ukazującego z jednej strony drogi transkulturacji, dyfuzji elementów kultury w przestrzeniach międzykulturowych, z drugiej poszukującego wspólnych dla dwóch grup narodowych – jeśli nie liczyć znajdujących się w badanej grupie Białorusina i Chinki – cech, przyczyn i przejawów buntu, a także różnic i podobieństw w konstruowaniu i przemianach tożsamości uczestników. Każda analiza porównawcza stawia duże wymagania kompetencyjne, w tym erudycyjne, językowe i metodologiczne. Autor akurat w tej sferze i części pracy wypada bardzo przekonywająco i dojrzale naukowo. […] Praca napisana jest dobrym, zrozumiałym, klarownym językiem. […] Staranność w redakcji tekstu wskazuje na dużą dyscyplinę warsztatową autora, co znajduje dodatkowe potwierdzenie, na co kładę nacisk w recenzji, w jego metodologicznym rygoryzmie. Są to cechy wyróżniające naprawdę dobrego uczonego. […] Autor należy do rosnącego grona młodych badaczy przemian postaw i tożsamości uczestników subkultur w następstwie dynamicznych, rewolucyjnych wręcz przeobrażeń współczesnych społeczeństw. Ważną cechą dysertacji […] jest jej międzykulturowy, porównawczy charakter. Badania tożsamości młodych Polaków i Ukraińców, prowadzone w dwóch krajach i językach, same w sobie stwarzają bariery i trudności komunikacyjne i badawcze. Autorowi udało się przeprowadzić i zinterpretować postawy, tożsamości i opinie o subkulturze rap, pozwalające na analizę porównawczą i poszukiwanie – niezależnie od różnic – wspólnych elementów obrazu rapu funkcjonującego w warstwie językowo-symbolicznej”.

Prof. zw. dr hab. Tadeusz Paleczny, Uniwersytet Jagielloński