Jan Żaryn

Jan Żaryn to polski historyk, profesor nauk humanistycznych i senator IX kadencji. Zajmuje się głównie Kościołem w Polsce w epoce PRL-u. Ważną częścią jego działalności społecznej jest utrwalanie pamięci o Żołnierzach Wyklętych.

Jan Żaryn - życiorys, rodzina, odznaczenia

Jan Krzysztof Żaryn urodził się 13 marca 1958 w Warszawie w rodzinie architekta i oficera Wojska Polskiego Stanisława oraz prawniczki i tłumaczki Aleksandry z domu Jankowskiej. Jan jest jednym z pięciorga dzieci Żarynów.

Studiowal historię na Uniwersytecie Warszawskim, a specjalizował się w historii archiwalnej. Po otrzymaniu magisterium kontynuował naukę na studiach podyplomowych ze specjalizacją pedagogiczną.

W latach 80. był prowadził lekcje historii w stołecznych szkołach średnich. W 1996 r. otrzymał tytuł doktora, dzięki pracy, w której badał relacje państwa i Kościoła w Polsce tuż po II wojnie światowej. Od 1997 r. przez dziewięć lat pracował w Polskiej Akademii Nauk w Instytucie Historii. W podobnym czasie działał w Instytucie Pamięci Narodowej w dziale Edukacji Publicznej (później, w latach 2006-2009 był dyrektorem tej jednostki). W 2003 r. został nauczycielem akademickim Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Z czasem został profesorem katedry Historii Kościoła w Czasach Najnowszych. Równolegle pracował dla Instytutu Nauk Historycznych. Był również wykładowcą Uniwersytetu Warszawskiego.

W 2004 r. obronił pracę habilitacyjną na temat dziejów Kościoła w Polsce od schyłku II wojny światowej do transformacji ustrojowej w 1989 r.
W 2009 r. został doradcą zmarłego rok później prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, Janusza Kurtyki.
W 2013 r. Jan Żaryn został profesorem nauk humanistycznych.

Żoną Jana Żaryna jest Małgorzata, również historyk. Razem napisali * "Głębokie. Historia i zabytki" i "Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesność" (także z Alicją Dybkowską). Małżeństwo ma córkę Annę oraz dwóch synów: Stanisława i Krzysztofa.

Za swoje zasługi Jan Żaryn otrzymał:

• Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
• Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski
• wyróżnienie Klubu Jagiellońskiego im. Św. Kazimierza
• medal Polonia Mater Nostra Est
• Nagroda im. Jerzego Łojka
• Nagrodę im. Ireny i Franciszka Skowyrów,
• Medal Komitetu Powązkowskiego
• Medal Pamiątkowy „10 lat IPN”

Jan Żaryn - działalność polityczna

Jan Żaryn prowadził w latach 80. działalność opozycyjną. Brał udział w demonstracjach, co doprowadziło do jego aresztowania przez milicję. W zamknięciu spędził miesiąc. W 1989 wstąpił do „Solidarności”.

W 1993 r. startował w wyborach do parlamentu, ale nie udało mu się uzyskać mandatu. Sześć lat później został sekretarzem Komitetu dla Upamiętnienia Polaków Ratujących Żydów, a później przewodniczącym Komisji Historycznej.

W 2000 r. działał dla Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia jako członek rady programowej. Ważną częścią działalności Żaryna w tym okresie była dbałość o dobre imię Żołnierzy Wyklętych.
Był też członkiem rady historycznej Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, a także stanął na czele kapituły Nagrody Jacka Maziarskiego.

W 2011 r. został liderem stowarzyszenia Polska jest Najważniejsza, które popierało kandydaturę Jarosława Kaczyńskiego w wyborach na fotel prezydenta Polski. Później kierował Ruchem Społecznym im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w obrębie regionu mazowieckiego.

Jan Żaryn kandydował w wyborach z ramienia PiS w roku 2011 (nie udało mu się zdobyć mandatu) i 2015 (uzyskał mandat senatora).

Jan Żaryn - publikacje prasowe

Jan Żaryn publikuje w pismach o tematyce historycznej i katolickiej m.in w:

• „Arcanach”
• „W Sieci”
• „Kwartalniku Historycznym”
• „Biuletynie IPN”
• „Przeglądzie Katolickim”
• „Gazecie Polskiej Codziennie”
• „Więzi”
• "Acta Poloniae Historica”
• „Ładzie”
• „Gazecie Niedzielnej” w Londynie
• „Gazecie Polskiej”

W drugiej połowie lat 90. pełnił funckję redaktora naczelnego „Szaniec Chrobrego”, kierowanego do kombatantów. Na tym samym stanowisku był również w pismach "Na Poważnie" i "W Sieci Historii".

Jan Żaryn - książki

*Książki Jana Żaryna *w dużej mierze dotyczą Kościoła w Polsce w epoce PRL-u. Niektóre z publikacji to:

• "Kościół a władza w Polsce. 1945–1950"
• "Kościół w Polsce w latach przełomu (1953–1958). Relacje ambasadora RP przy Stolicy Apostolskiej"
• "Kościół, naród, człowiek, czyli opowieść optymistyczna o Polakach w XX wieku"
• "Leszek Prorok – człowiek i twórca"
• "Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944–1989)"
• "Kościół w PRL"
• "Polska na poważnie"
• "Stolica Apostolska wobec Polski i Polaków w latach 1944–1958 w świetle materiałów ambasady RP przy Watykanie. Wybór dokumentów"