Żywoty równoległe 1

Plutarch należał do niewielkiego grona najwybitniejszych intelektualistów Cesarstwa Rzymskiego z przełomu I i II w. Widzieli oni konieczność budowania pomostów pomiędzy wciąż dynamicznie rozwijającą się kulturą Greków i kulturą Rzymian, władców ówczesnego cywilizowanego świata. Plutarch zostawił dowód tych wysiłków nie tylko w Pismach moralnych, ale także w poczytnych aż do dzisiaj Żywotach równoległych. Pomysł był prosty: stworzyć obraz obu kultur poprzez ukazanie historycznych biografii ich wielkich reprezentantów. Czytelnik otrzymał kilkadziesiąt takich portretów (par było pierwotnie 23, zachowały się 22 pary oraz 4 żywoty pojedyncze, napisane w okresie wcześniejszym). Plutarch zestawił z jednej strony najsławniejszych władców (np. porównał osobowość i dokonania Aleksandra Wielkiego z biografią równie wielkiego Juliusza Cezara), z drugiej strony nie zapomniał o wybitnych przedstawicielach literatury i polityki (np. zestawiając Demostenesa z Cyceronem). Na Żywotach Europa uczyła się później, jak
budować wspólne myślenie o najważniejszych, wspólnych wszystkim ideałach. Młodzież - jak nasz Tadeusz Kościuszko - budowała na nich swoje wzorce osobowościowe.