"Czarnobyl nas uwolnił"
Zastanawia jedno z bardzo mocnych stwierdzeń rozmówcy Aleksijewicz: „Czarnobyl nas uwolnił – uczyliśmy się być wolnymi”. Katastrofa nauczyła ich samodzielności. Dotychczas quasi-opiekę zapewniał system socjalistyczny, skrzyżowanie więzienia z przedszkolem, gdzie za żywnościowe kartki oddawało się państwu duszę i sumienie.
Oczekiwali pomocy od kraju, który pękał w szwach będąc na skraju rozpadu; w takich warunkach należało, po raz pierwszy od dłuższego czasu, zadbać o siebie nie oglądając się na bełkot płynący z głośników. Stali się czarnobylanami, odtrąconymi, tymi, których ludzie się boją. Odtąd musieli radzić sobie absolutnie sami.