Pierwsza anglojęzyczna relacja
W porcie spotkał ją dziennikarz, S.L. Shneiderman. Dowiedział się, że dziewczyna przywiozła dziennik, spisany po polsku w dwunastu kołonotatnikach. Mary zaczęła przepisywać swoje notatki, które bez żadnego problemu, spakowane w walizce, udało się wywieźć z Warszawy. Przez kilka miesięcy Shneiderman pracował z Mary przy odszyfrowaniu ich treści. By ochronić krewnych i przyjaciół, dziewczyna skróciła swoje nazwisko z Wattenberg na Berg. Miała piętnaście lat, gdy rozpoczynała pisanie dziennika, a dwadzieścia, gdy postanowiła go opublikować. Shneiderman przetłumaczył rękopis na jidysz i opublikował na łamach "Der Morgen Zshurnal". Po translacji na angielski, wersja ta ukazała się w odcinkach na łamach nowojorskiej gazety "P.M.", zaś po przetłumaczeniu na niemiecki - w "Aufbau". W lutym 1945 roku Shneiderman opublikował pełną wersję tekstu pod tytułem "Warsaw Ghetto: A Diary". Ukazał się jeszcze przed zakończeniem wojny, będąc pierwszą anglojęzyczną relacją naocznego świadka, mieszkańca getta warszawskiego.
Mirosław Szyłak-Szydłowski
Artykuł na podstawie książki "Pamiętnik Mary Berg"