Zapomniany wiek dwudziesty. Retrospekcje

Zapomniany wiek dwudziesty. Retrospekcje to zbiór esejów zmarłego w 2010 roku wybitnego historyka Tony'ego Judta - jest wyprawą w głąb dwudziestowiecznego jądra ciemności i zarazem swoistą autobiografią intelektualną. Przewodnikami autora po stuleciu wojen i totalitaryzmów są najwięksi - Hannah Arendt, Albert Camus, Leszek Kołakowski. Judt podejmuje ogromną pracę pamięci, poddając powtórnej ocenie dorobek kluczowych autorów minionego wieku oraz swoje własne polityczne i intelektualne zaangażowania na rzecz marksizmu czy państwa izraelskiego.

Czyni to w przekonaniu, że przyszłość świata jest - w ogarniętym obsesją upamiętniania XXI stuleciu - zagrożona przez preparowanie muzealnej wersji przeszłości, tyleż użytecznej, co martwej. Taka wersja dwudziestowiecznej historii nie pozwala odważnie i realistycznie zmierzyć się z palącymi problemami współczesności, z których najważniejszym jest - zdaniem Autora - kwestia nierówności społecznych. Historia pisana przez Judta, erudycyjna opowieść pełna intelektualnej pasji i wrażliwości politycznej, to antidotum zarówno na amnezję, jak i mechaniczne upamiętnianie.