Oryginał: Rękopis znaleziony w Saragossie - Jan Potocki
Fantastyczna, pełna przygód i zagadek opowieść, która zagarnia czytelnika w swój niesamowity, nieco mroczny świat. Wstępujemy na teren przypominający Księgę tysiąca i jednej nocy: egzotyczną krainę innych kultur, obcych obyczajów, nieznanych obrzędów, wreszcie magii, która z jednej strony znajduje swe racjonalne wytłumaczenie, z drugiej pozostaje nieustającą tajemnicą.
Akcja rozgrywa się w ciągu 66 dni w hiszpańskiej Andaluzji. Jednak ten, kto szukałby w tej książce obrazu Hiszpanii z czasów Filipa V Burbona, rozczaruje się srodze. Historia Alfonsa van Wordena, mająca swój początek w dolinie Los Hermanom, toczy się w gruncie rzeczy w przestrzeni baśniowej, zawieszającej prawa czasu i miejsca. Dla jednych Rękopis to arcydzieło epoki rozumu, dla innych - typowy tekst preromantyczny, dla jeszcze innych: prekursorska powieść fantastyczna.