Umysł nieracjonalny. Krótka historia teorii perspektywy

Jak uhonorowana Nagrodą Nobla teoria umysłu zmieniała nasze postrzeganie rzeczywistości

Czterdzieści lat temu dwóch izraelskich psychologów: Daniel Kahneman i Amos Tversky przeprowadziło serię zaskakujących badań, które diametralnie zmieniły nasze założenia względem procesu decyzyjnego. Ich artykuły wyjaśniały, w jaki sposób człowiek popełnia błędy systematyczne, gdy musi dokonać oceny w warunkach niepewności. Prace dały początek dziedzinie zwanej ekonomią behawioralną, zrewolucjonizowały badania z wykorzystaniem dużych zbiorów danych, rozwinęły medycynę opartą na dowodach, zapoczątkowały nowe podejście do regulacji rządowych i pozwoliły Michaelowi Lewisowi napisać tę właśnie książkę.

Książka przedstawia meandry współpracy dwóch psychologów, którzy mają zadatki na wielkie postaci literackie. Stali się bohaterami w światku uniwersyteckim i na polu bitwy – obydwaj odegrali istotną rolę w wojnie arabsko-izraelskiej – a ich badania wiązały się mocno z osobistymi przeżyciami. Amos Tversky był genialnym, pewnym siebie wojownikiem i ekstrawertykiem przykuwającym uwagę otoczenia. Daniel Kahneman, który w dzieciństwie uciekał przed nazistowskimi oprawcami, był introwertykiem, a jego brak wiary w siebie stanowił pożywkę dla licznych pomysłów. Razem stworzyli jeden z najlepszych duetów w dziejach nauki. Współpracowali tak ściśle, że zapominali, w czyim umyśle zrodziła się dana koncepcja i komu należą się zasługi. Rzucali monetą, by zdecydować czyje nazwisko pojawi się jako pierwsze na artykule. Ponieważ jednak różnili się zasadniczo, aż trudno uwierzyć, że zawiązała się między nimi przyjaźń.

„Lewis doskonale przedstawił historię Tversky’ego i Kahnemana. Ukazał wielowymiarowych bohaterów – wspaniałych ludzi nie pozbawianych jednak wad. Jak większość naszych przyjaciół i członków rodziny”. New York Times Book Review

„Lewis dał nam wspaniały opis dwóch wielkich ludzi, którzy mierzą się z niepewnością i ograniczeniami ludzkiego umysłu”. Wall Street Journal

„Michael Lewis jest genialny w wynajdywaniu historii o ludziach, którzy patrzą na rzeczywistość pod nietypowym kątem i w opowiadaniu tych historii w niezwykle interesujący sposób”. Forbes