Róża Luksemburg
Róża Luksemburg była znaną aktywistką, która założyła Związek Spartakusa.
Róża Luksemburg – biografia
Róża Luksemburg (Rozalia Luxenburg) była Żydówką. Urodziła się 5 marca 1871 roku w Zamościu, natomiast w wieku trzech lat przeniosła się z rodziną do Warszawy, gdzie uczyła się w Warszawskim Żeńskim Gimnazjum. Zdała maturę w 1887 roku. W czasie trwania nauki była członkinią kółka socjalistycznego dla młodzieży.
W 1889 roku musiała nielegalnie opuścić Polskę, ponieważ mogła zostać aresztowana za działalność polityczną. Róża Luksemburg udała się do Zurychu (Szwajcaria), gdzie studiowała na wydziale prawno-ekonomicznym. Uniwersytet ukończyła z tytułem doktora w 1897 roku, pisząc pracę na temat rozwoju przemysłu w Królestwie Polskim. Róża Luksemburg jako członkini Socjaldemokratycznej Partii Niemiec przeniosła się do Berlina w 1899 roku.
Róża Luksemburg jako mała dziewczynka miała problem z biodrem, które nie została odpowiednio wyleczone, dlatego przez całe życie kulała.
Mężem Róży Luksemburg był działacz socjaldemokracji, Leon Jogiches.
Za działalność przeciwko władzy niemieckiej Róża Luksemburg została uwięziona, a następnie zastrzelona 15 stycznia 1919 roku. Jej zwłoki wrzucono do kanału, dlatego ciało znaleziono dopiero 1 lipca.
Róża Luksemburg została pochowana w Berlinie.
Róża Luksemburg – działalność i poglądy polityczne
Róża Luksemburg była odważną kobietą, która po wstąpieniu do SPD (Sozialdemokratische Partei Deutschlands) aktywnie uczestniczyła w zebraniach II Międzynarodówki. W jednym z publicznych wystąpień obraziła cesarza Wilhelma II, dlatego została skazana na karę więzienia na okres trzech miesięcy. W 1905 roku zamieszkała w Poznaniu, aby pomóc Polakom w walce z Rosją. W tym okresie Róża Luksemburg była ponownie aresztowana, jednak jej przyjaciele przekupili rosyjskich strażników, tak aby aktywistka wróciła do Niemiec. Tam nadal kontynuowała walkę na polu socjaldemokratycznym.
W trakcie I wojny światowej Róża Luksemburg i Karl Liebknecht założyli Związek Spartakusa, który miał na celu dokonać przewrotu w Niemczech. Komunistyczna organizacja wskutek szeregu działań zmieniła charakter na paramilitarny. Jej głównym celem była zmiana rządu w Niemczech.
Róża Luksemburg miała rewolucyjne poglądy, w których krytykowała Lenina oraz bolszewików. Poza tym uznawała za irracjonalne dążenia Polaków do odzyskania niepodległości. Przedstawiała w tym aspekcie argumenty ekonomiczne. Róża Luksemburg broniła wolności poglądów, a także prasy. Była zwolenniczką pluralizmu, gdzie różne partie mają prawo do wyrażania opinii bez obawy przed represjami ze strony władz państwowych.
Najsłynniejszym aforyzmem Róży Luksemburg jest: Nie ma prawdziwego socjalizmu bez demokracji, jak nie ma prawdziwej demokracji bez socjalizmu.
Róża Luksemburg – książki
Róża Luksemburg jako autorka wyrażała w książkach swoje stanowcze poglądy. Jej najbardziej znanym dziełem jest Akumulacja kapitału. Przyczynek do ekonomicznego wyjaśnienia imperializmu, która w Polsce po raz pierwszy została wydana w 1963 roku przez Wydawnictwo Naukowe PWN. W liczącej ponad 700 stron publikacji autorka przedstawia istotę kapitalizmu. Akumulacja kapitału Róży Luksemburg należy do najważniejszych publikacji dotyczących ekonomii politycznej.
Róża Luksemburg – ciekawostki
- W 1986 roku reżyserka Margarethe von Trotta nakręciła film Rosa Luxenburg. Główną rolę zagrała Barbara Sukowa, która dostała Złotą Palmę na Festiwalu Filmowym w Cannes. Męża Róży Luksemburg zagrał Daniel Olbrychski.
Miejsce urodzenia | Zamość |
Data śmierci | 15.01.1919 |
Miejsce śmierci | Berlin |
Bibliografia |
Podziel się opinią
Komentarze