Pogranicze powieści

Książka Kazimierza Wyki - jednego z najwybitniejszych polskich literaturoznawców powojennych, krytyka, eseisty i filologa, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego - składa się z trzech części. Pierwsza Zapowiedzi i postulaty zawiera uwagi dotyczące charakterystyki zjawisk literackich z końca dwudziestolecia międzywojennego, okupacji i pierwszych lat powojennych. Kazimierz Wyka analizuje przemiany mentalności twórców oraz towarzyszącą im ewolucję formalną i treściową. Część druga Sprawdzenia mieści w sobie kilkadziesiąt szkiców i recenzji opartych na lekturze prozy powojennej, w tym również gatunków z pogranicza reportażu i literatury pięknej (. Seweryny Szmaglewskiej Dymy nad Birkenau, Ksawerego Pruszyńskiego Droga wiodła przez Narwik, Zofii Nałkowskiej Medaliony). Część ostatnia Dopowiedzenia zawiera recenzje i studia nad literaturą najnowszą. Książka ukazała się dwukrotnie: w roku 1948 i 1974. Obecnie jest dostępna jedynie w bibliotekach i czytelniach. Potrzeba jej wznowienia wynikła głównie z faktu, że zawiera szereg wnikliwych szkiców o utworach wartościowych i znaczących dla kultury polskiej. Stanowi narzędzie bardzo pomocne w interpretacji i zrozumieniu uwarunkowań literatury powojennej. Nie bez znaczenia pozostaje również niezwykły język, jakim została napisana: pełen pasji i zaangażowania, a jednocześnie bardzo piękny.