O kwantach rynkach i ekonomistach. Ikebana zadziwień i paradoksów

Książka składa się z esejów, których tematyka dotyczy szerokiego spektrum zagadnień, od teorii poznania oraz filozofii nauki po modele rozwoju ekonomicznego oraz kryzys finansowy zapoczątkowany jesienią 2008 roku. Renesansowa wiedza i dociekliwy intelekt pozwalają Autorowi stawiać pytania o istotę człowieczeństwa i granice poznania, dziwić się bezradności nauk społecznych wobec skomplikowania świata i natury ludzkiej, wskazywać na mity i paradoksy gospodarki rynkowej.

Być może najciekawsza jest ewolucja myślowa prof. Andrzeja M. Zawiślaka od herolda wolnego rynku do sceptyka i krytyka neoliberalnej ortodoksji. Ten świetny specjalista w zakresie zarządzania oraz ekonomista, który przyłożył rękę do polskiej rewolucji wolnorynkowej po 1989 roku, sam dziwi się swemu rozczarowaniu „niewidzialną ręką” rynku, wskazując, że to władza polityczna stworzyła gospodarkę wolnorynkową i tylko władza polityczna jest w mocy ją naprawić. To stwierdzenie zaktywizuje legiony krytyków, choć w kontekście turbulencji rynkowych i kryzysu finansowego ostatnich dwóch lat ta akurat diagnoza warta jest uwagi i wyciągnięcia z niej praktycznych wniosków.

(…) Czekam na tych wielkich mężów stanu, polityków z europejską klasą. Czekam i obserwuję dramat Polski. Dramat Balcerowicza, który nie może okiełznać rozlatującej się gospodarki państwowej, dramat Zawiślaka, który ustępuje, bo nie może sobie dać rady z ministrem finansów. (…)
Stefan Kisielewski, Testament Kisiela, zapis z 1 sierpnia 1991 roku

(…) Posiedzenie Sejmu zakończyło się w tym dniu powołaniem Komisji Nadzwyczajnej pod przewodnictwem prof. Andrzeja Zawiślaka. (…) Praca tej komisji należała do najważniejszych i chyba najlepszych okresów w kadencji tamtego Sejmu. Posłowie wspominali później z pewnym sentymentem, że był to »romantyczny zryw«, kiedy nie bacząc na podziały polityczne (bo one rzeczywiście przez te dwa tygodnie nie odgrywały większej roli), ani na to, że pracuje się po kilkanaście godzin na dobę, nawet w okresie świątecznym – robili wszystko, by zdążyć przed »godziną zero«. Ważną rolę odegrał tu Andrzej Zawiślak, który wprowadzał autentyczny entuzjazm i wiarę, działał mobilizująco. (…)
prof. Leszek Balcerowicz, 800 dni. Krótka historia wielkiej zmiany 1989–1991