Nagroda Literacka Nike 2021 przyznana. Kto wygrał?

Jury pod przewodnictwem prof. Ingi Iwasiów zdecydowało, że "Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku" Zbigniewa Rokity jest najlepszą książka ubiegłego roku. Autor poza statuetką Nike otrzymał także nagrodę pieniężną w wysokości 100 tys. zł. Co więcej, Rokita ustrzelił dublet, bo otrzymał także nagrodę czytelników za swój reportaż.

– Nagradzamy nie tylko ważny temat, odwagę stawiania nieoczywistych punktów widzenia, ale też językową, narracyjną biegłość pisarza... Nagradzamy "Kajś", książkę pomagającą zrozumieć przemocowy charakter oficjalnej historii. I podnoszącą na duchu jako zapis codzienności, w której dobroć ludzka odgrywa ratunkową rolę – uzasadniała decyzję jury Iwasiów.

– Marzy mi się, żeby głos Ślązaków, Ślązaczek, ale też wszystkich rozmaitych mniejszości, był bardziej słyszalny – mówił odbierając nagrodę czytelników. Gdy ogłoszono główny werdykt, wzruszenie było tak duże, że nie był w stanie powiedzieć więcej niż parę słów. – Jestem poruszony – przyznał.

Rokita to urodzony w Gliwicach 32-letni dziennikarz i reporter, który publikował w "Tygodniku Powszechnym", "Polityce" czy "Dzienniku Gazecie Prawnej". Jego nagrodzona książka, która wyszła we wrześniu ub. r. nakładem wydawnictwa Czarne, to reporterski zapis prywatnej historii rodziny autora na tle wielkiej historii Górnego Śląska.

Warto wspomnieć, że podczas gali poznaliśmy także zwycięzcę 25-lecia. Został nim Mariusz Szczygieł za zbiór reportaży "Nie ma", który wygrał Nike dwa lata temu. Pisarz nie mógł jednak odebrać nagrody osobiście.

Jak doskonale wiadomo, w konkursie mogą brać udział pozycje ze wszystkich gatunków literackich. W tym roku ciekawym faktem było to, że wśród siedmiu finalistów (wcześniej wyłoniono ich z 20 książek) mieliśmy przeróżne konwencje – znalazły się aż cztery reportaże, jedna biografia, jeden tom poetycki i zaledwie jedna powieść.

Już w zeszłym roku było pod tym kątem niezbyt dobrze dla powieści – do finału trafiły dwie pozycje z tego gatunku, ale tak się ułożyło, że jedna z nich z wygrała ("Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli" Radka Raka). 

Przypomnijmy, że oprócz zwycięzcy o Nike 2021 walczyli także:

• Kasper Bajon – "Fuerte" (reportaż)
• Krzysztof Fedorowicz – "Zaświaty" (powieść)
• Aleksandra Lipczak – "Lajla znaczy noc" (reportaż)
• Grzegorz Piątek – "Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944-1949" (reportaż)
• Jacek Podsiadło – "Podwójne wahadło" (poezja)
• Zbigniew Rokita – "Kajś" (reportaż)
• Monika Śliwińska – "Panny z ‘Wesela’. Siostry Mikołajczykówny i ich świat" (biografia)