Mieć i nie mieć

Ta książka Ernesta Hemingwaya, wydana w roku 1937, choć nie należy do jego utworów najwybitniejszych, zajmuje w dorobku autora miejsce szczególne. Krytycy zastanawiali się już nad samym jej zakwalifikowaniem - wydawca przedstawił ją czytelnikom jako powieść, choć w istocie składały się na nią trzy opowiadania. Łączyły je we wspólną całość pewne wątki tematyczne i postacie. Przede wszystkim jednak zespalało te opowiadania pisarskie przesłanie.
Mieć i nie mieć dawało wyraz żywym w owym czasie zainteresowaniom i pasjom społecznym autora. Alternatywny tytuł tej książki brzmiał Biedni i bogaci. Zajmował się w niej autor jaskrawymi - zwłaszcza w okresie Wielkiego Kryzysu lat 30. - kontrastami sytuacji społecznej ludzi oraz rodzącymi się na tym tle ostrymi konfliktami, które tradycyjnie stanowiły główną problematykę powieści społecznej.
Obok Johna Dos Passosa - z którym zresztą się przyjaźnił - Hemingway zapragnął dokonać w tym obszarze prozy amerykańskiej przełomu artystycznego, zastosować w odniesieniu do tej tematyki swą nowatorską, behawiorystyczną technikę narracyjną, kładącą nacisk na zachowanie i postępki ludzkie, unikającą wgłębiania się w ukryte intencje, jakimi się ludzie powodują i wyrzekającą się wszelkiego pustosłowia.
Ta niby-powieść zachowała więc ważne znaczenie w twórczości Hemingwaya jako swoiste przygotowanie do monumentalnej powieści Komu bije dzwon, a w literaturze amerykańskiej pozostała próbą artystycznego zdynamizowania spętanej tradycjonalizmem prozy społecznej.