Trwa ładowanie...
nobel
23-04-2010 13:25

Literacki Nobel istnieje już ponad sto lat

Literacki Nobel istnieje już ponad sto latŹródło: Inne
d4foj2s
d4foj2s

Przez 103 lata przyznawania Literackiej Nagrody Nobla uhonorowano nią ponad 100 pisarzy. Siedem razy nagrody nie przyznano, a cztery razy wyróżniono nią równocześnie dwie osoby. Wśród laureatów jest zaledwie dziewięć kobiet.

Wśród laureatów literackiego Nobla najwięcej jest pisarzy i poetów z obszaru języka angielskiego - ponad 20. Wśród noblistów ustępują im liczebnością Skandynawowie - 14 oraz twórcy francuskojęzyczni - 12.

Kolejna grupa laureatów nagrody Nobla to Słowianie (11), w tym czwórka Polaków (Henryk Sienkiewicz - 1905 r., Władysław Reymont - 1924 r., Czesław Miłosz - 1980 r. i Wisława Szymborska - 1996 r.) oraz czwórka Rosjan, a także Josif Brodski, piszący zarówno po rosyjsku, jak i angielsku, który nagrodę otrzymał jako obywatel USA, a także Jugosłowianin (serbski pisarz Ivo Andrić) i Czech.

Dalej plasują się pisarze niemieckojęzyczni - Niemcy i dwóch obywateli Szwajcarii oraz zaliczany do literatury austriackiej Elias Canetti (razem 10). Tyle samo jest noblistów włoskich co hiszpańskich - po pięciu. Jeśli jednak doliczyć do tych ostatnich pięciu laureatów z Ameryki Łacińskiej, to hiszpańskojęzycznych noblistów będzie 10. Noblista Gao Xsingjian to jedyny Chińczyk w tym gronie.

d4foj2s

Precyzyjne określanie liczby noblistów według obywatelstwa, narodowości i obszaru językowego jest nieco zwodnicze. Isaac Bashevis Singer to Żyd z Polski, piszący w USA w języku jidisz, znany na świecie w angielskich tłumaczeniach, a Elias Canetti to pisarz zaliczany do literatury austriackiej, z pochodzenia Żyd rumuński, obywatel brytyjski. Amerykanie zaliczają do "swoich" noblistów Brodskiego i Miłosza.

Niejako osobną kategorię stanowią pisarze tworzący na emigracji, są wśród nich i emigranci z własnej woli, i twórcy wydaleni z rodzinnego kraju, np. emigrantka z RPA Nadine Gordimer. Nagrodzony Noblem w 1969 r. Samuel Beckett, urodzony w Irlandii dramatopisarz i powieściopisarz, większość życia spędził w Paryżu, pisząc zazwyczaj po francusku i tłumacząc swoje własne dzieła na angielski.

W historii nagrody tylko raz przyznano ją pośmiertnie - w 1931 r. uhonorowano nią Erika Axela Karfeldta, wybitnego poetę i członka Szwedzkiej Akademii, który przez 20 lat pełnił funkcję jej sekretarza. Choć dwukrotnie w ciągu jego życia akademicy głosowali na niego za każdym razem oponował, tłumacząc, że nie powinno się nagradzać samego siebie. W latach: 1914, 1918, 1935 i 1940-43 nagrody nie przyznawano.

Czterokrotnie literacką Nagrodę Nobla przyznano podwójnie. Otrzymali ją wspólnie w 1904 r. hiszpański dramatopisarz Jose Echegaray i francuski poeta Frederic Mistral, autor słownika współczesnego języka prowansalskiego. W 1917 r. dwoma noblistami zostali Duńczycy: Erik Pontoppidan i Karl Gjellerup.

d4foj2s

Kolejny raz dwoma laureatami byli w 1966 r. szwedzka poetka Nelly Sachs i prozaik z Izraela, tworzący w języku hebrajskim Joseph Samuel Agnon, który m.in. pisał powieści o polskich Żydach. Po raz czwarty podwójny Nobel został przyznany w 1974 r. Szwedom: pisarzowi Eyvindowi Johnsonowi i poecie Harry'emu Martinsonowi.

Tylko dwu pisarzy odmówiło przyjęcia nagrody - Jean Paul Sartre i Borys Pasternak.

d4foj2s
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.

Komentarze

Trwa ładowanie
.
.
.
d4foj2s

Pobieranie, zwielokrotnianie, przechowywanie lub jakiekolwiek inne wykorzystywanie treści dostępnych w niniejszym serwisie - bez względu na ich charakter i sposób wyrażenia (w szczególności lecz nie wyłącznie: słowne, słowno-muzyczne, muzyczne, audiowizualne, audialne, tekstowe, graficzne i zawarte w nich dane i informacje, bazy danych i zawarte w nich dane) oraz formę (np. literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne, programy komputerowe, plastyczne, fotograficzne) wymaga uprzedniej i jednoznacznej zgody Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, będącej właścicielem niniejszego serwisu, bez względu na sposób ich eksploracji i wykorzystaną metodę (manualną lub zautomatyzowaną technikę, w tym z użyciem programów uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji). Powyższe zastrzeżenie nie dotyczy wykorzystywania jedynie w celu ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe oraz korzystania w ramach stosunków umownych lub dozwolonego użytku określonego przez właściwe przepisy prawa.Szczegółowa treść dotycząca niniejszego zastrzeżenia znajduje siętutaj