Korzenie romantyzmu

Książka udostępnia czytelnikom najsłynniejszy cykl wykładów Isaiaha Berlina. Wykłady te, noszące nazwę wykładów Mellonowskich, zostały wygłoszone w Waszyngtonie w roku 1965, nagrane przez BBC i następnie kilkakrotnie nadane przez radio. Na ich opublikowaną wersję czekano niecierpliwie od chwili ich wygłoszenia, a sam Berlin przez długi czas żywił nadzieję, że ukończy opartą na nich książkę. Jednak, pomimo ogromnej dalszej pracy, jaką włożył w to dzieło, nadzieja jego się nie spełniła, a niniejszy tom jest zredagowanym zapisem jego żywego mówionego słowa.

Zdaniem Berlina, romantycy zapoczątkowali potężną, niespotykaną dotychczas rewolucję w poglądach ludzkości na własny temat. Podważyli oni tradycyjne pojęcia obiektywnej prawdy i słuszności w etyce, czego efekty okazały się nieprzewidywalne i wszechobecne. Isaiah Berlin, w innym miejscu, wypowiedział się o nich w następujących słowach: "Od tego czasu świat nie był już taki sam, nasza polityka i nasza moralność zostały przez nich do głębi przekształcone. Z całą pewnością była to najradykalniejsza i w istocie najdramatyczniejsza, by nie powiedzieć najbardziej przerażająca, zmiana, jaka dokonała się w czasach nowożytnych w poglądach ludzi."

W swoich błyskotliwych wykładach Berlin dokonuje przeglądu niezliczonych prób zdefiniowania romantyzmu, wydobywa jego istotę, śledzi jego rozwój od jego pierwszych zwiastunów aż po jego nieokiełznaną apoteozę, pokazuje też, w jaki sposób jego trwałe dziedzictwo przenika nasze współczesne poglądy.