Józef Mehoffer

Sztuka Józefa Mehoffera nie musiała budzić sumień. Wystarczyło, że czyniła życie piękniejszym. Nieskazitelnie ubrany, zawsze elegancki Mehoffer (1869-1946) nie przypominał rozwichrzonych artystów młodopolskiej cyganerii. Miał wrodzony dar dekoracyjności - jego sakralne polichromie i witraże do dziś budzą podziw. Wytworna sztuka Mehoffera jest wciąż symbolem belle epoque. W młodości jest najbliższym przyjacielem Wyspiańskiego. Początkowo są nierozłączni, choć trudno o bardziej odmienne charaktery. Mehoffer ma nienaganne maniery, jest dyskretny, niepewny siebie. Inaczej Wyspiański: kapryśny, uparty wizjoner, nieskłonny do kompromisów. Zbyt wiele ich różni, aby przyjaźń przetrwała. Mehoffer już do końca życia będzie miał "kompleks Wyspiańskiego". I choć po ludzku odniesie więcej sukcesów, będzie dwukrotnie dłużej żył - wciąż prześladuje go poczucie wtórności wobec zdolniejszego kolegi, wciąż marzy, aby "malować tak, jak gdyby jego nie było".