Josef Škvorecký
Urodzony w Nachodzie w północnych Czechach. Prozaik czeski. Zafascynowany jazzem, grał w młodości na saksofonie w amatorskim zespole "Red Music". Studiował anglistykę i filozofię na Uniwersytecie Karola w Pradze (1945-1949). W 1951 r. obronił pracę doktorską poświęconą filozofii Thomasa Paine'a. Po odbyciu dwuletniej służby wojskowej pracował w Państwowym Wydawnictwie Literatury Pięknej w Pradze i dwumiesięczniku "Světová literatura". W 1969 r. wyjechał do USA, a następnie do Kanady. Osiedlił się w Toronto, na tamtejszym uniwersytecie wykładał literaturę angielską i amerykańską. Od 1971 roku do 1996 wraz z żoną, pisarką Zdeną Salivarową, prowadził wydawnictwo Sixty-Eight Publishers, jedną z najlepszych czeskich emigracyjnych oficyn wydawniczych. W 1980 r. władze czechosłowackie pozbawiły go obywatelstwa za "uprawianie złowrogiej propagandy". W 1990 r. po raz pierwszy od roku 1969 odwiedził ojczyznę; został odznaczony Orderem Złotego Lwa. Debiutował znakomitą powieścią Tchórze (1958, Zbabělci), napisaną w l.
1948-1949; młody narrator, alter ego autora, Danny Smiřický, który pojawi się również w wielu późniejszych książkach, opowiada tu o ośmiu kończących wojnę dniach w Kostelcu (powieściowy portret rodzinnego miasta pisarza). Na polecenie KC KPCZ książkę poddano pryncypalnej krytyce i wycofano z księgarń, co dodatkowo przyczyniło się do jej wielkiej popularności wśród czytelników. Opowieść Legenda Emöke (1963) to pełen liryzmu utwór o zmarnowanej szansie na prawdziwą miłość. Tom opowiadań Sermiramenný svicen (1964, Siedmioramienny świecznik) zajmuje się losem Żydów czeskich w czasie wojny.
Siłą jego prozy jest mistrzowska umiejętność skrótu, wspaniałe poczucie humoru, ogromne wyczulenie na język mówiony, przenikliwa analiza psychologiczna i zdolność do kreowania pełnych życia postaci. Na język polski jego utwory tłumaczyli m.in. A. Czcibor-Piotrowski, A.S. Jagodziński i E. Witwicka.
Bibliografia |
Podziel się opinią
Komentarze