Inny - źródło wiedzy. Możliwości etyki heterologicznej na tle wybranych koncepcji myślicieli francuskich XX i XXI wieku

Heterologia, czyli dyskursywny tryb argumentowania oraz nurt filozoficzny badający status inności w zachodniej kulturze, powstała jako odpowiedź na wiele czynników intelektualno-społeczno-politycznych stopniowo zmieniających intelektualny krajobraz Francji i świata począwszy od lat dwudziestych XX wieku. Myśliciele tego nurtu poszukują podstawowych wartości, które uległy dewaluacji przede wszystkim w czasie II wojny światowej oraz później, w toku przemian kulturowych i cywilizacyjnych, na nowo zadając pytania o status podmiotu w relacji z Innym.

Nadrzędnym celem niniejszej książki jest opracowanie etycznych aspektów heterologii. Analizie poddane zostają pisma Michela Foucaulta (ze względu na ostatni etap rozwoju twórczego, w którym postuluje on rozwój kultur Siebie bądź technik Siebie), filozofia odpowiedzialności za Innego Emmanuela Lévinasa i metoda dekonstrukcji Jacques`a Derridy wraz z ostatnim etapem zwrotu etycznego,

kiedy w centrum rozważań znajdują się zagadnienia gościnności, daru, przebaczenia. Wyodrębniona etyka nazwana zostaje heterologiczną, a to, co inne, stanowi jej zasadę. W tego rodzaju etyce Inny nie może być obcy, ponieważ kształtuje tożsamość podmiotu, posiada twarz, wyjątkową osobowość uwikłaną w kulturę i historię. To, co inne, staje się znajome, bliskie, godne, by wziąć odpowiedzialność.

Marta Szabat – adiunkt w Zakładzie Filozofii i Bioetyki na Wydziale Nauk o Zdrowiu na Uniwersytecie Jagiellońskim Collegium Medicum, stypendystka rządu francuskiego (2012) oraz Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2015).