Historycy o ruchu ludowym w pierwszych latach Polski Ludowej

Dzieje ruchu ludowego w pierwszych latach Polski Ludowej są tematem trzydniowej konferencji naukowej, która w środę rozpoczęła się w Rzeszowie. Konferencję zorganizowały Instytut Pamięci Narodowej, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego oraz Politechnika Rzeszowska.

Dyrektor rzeszowskiego IPN Ewa Leniart otwierając konferencję przypomniała, że "jest to piąta w ostatnich ośmiu latach konferencja zajmująca się historią ruchu ludowego". Poprzednie także odbyły się w Rzeszowie, co wynika z faktu, że "Polska południowo - wschodnia była i jest w dużej mierze regionem rolniczym, na którym partie ludowe odgrywały istotną rolę i cieszyły się dużym poparciem".

"IPN wydał sporo opracowań dotyczących działalności i represji wobec Polskiego Stronnictwa Ludowego kierowanego przez Stanisława Mikołajczyka. Niewiele mniej naszych publikacji dotyczy funkcjonowania "Solidarności" Rolników Indywidualnych. Mniej zajmowaliśmy się działalnością ZSL oraz niezależnymi działaczami ludowymi, którzy tworzyli opozycję po 1956 roku"- powiedział PAP Mateusz Szpytman, historyk z krakowskiego IPN.

Na konferencji zaprezentowano najnowsze wydawnictwa IPN zajmujące się ruchem ludowym. Są to m.in.: album "Wincenty Witos 1874-1945" autorstwa Tomasza Berezy, Marcina Bukały i Michała Kalisza oraz wybór dokumentów Bogusława Wójcika "Represje aparatu komunistycznego wobec Polskiego Stronnictwa Ludowego na Rzeszowszczyźnie w latach 1945 - 1949".

Wójcik wybrał 74 dokumenty pochodzące z resortu bezpieczeństwa publicznego, administracji, Polskiej Partii Robotniczej oraz struktur PSL Mikołajczyka. "Stosując makiaweliczne metody komuniści zmierzali do tego, żeby silny partyjny ruch chłopski wyeliminować" - zauważył.

Autor wyboru dokumentów przypomniał, że na Rzeszowszczyźnie w drugiej połowie lat 40. PSL liczyło ok. 60 tys. osób, a PPR w tym czasie 2 - 3 tys. członków. "Gdyby nie wsparcie sowieckie i skomplikowana sytuacja międzynarodowa, to ludowcy odegraliby ogromną role w odbudowie Polski" - dodał Wójcik.

Z kolei zaprezentowany w środę album o Witosie liczy prawie 500 fotografii i reprodukcji wycinków prasowych obejmujących całe życie tego polityka. "Każda z czterech części albumu zawiera wprowadzenie. Materiały do publikacji zbieraliśmy w kraju i zagranicą" - mówi współautor albumu Marcin Bukała.

Podczas rzeszowskiej konferencji wygłoszonych zostanie ponad 30 referatów historyków z całego kraju. Jej efektem będzie publikacja książkowa.