Galileusz

Włoski fizyk, astronom, matematyk i filozof, słynny odkrywca i wynalazca, stworzył podstawy nowożytnej fizyki. Do najważniejszych dokonań Galileusza zalicza się odkrycie izochronizmu wahadła, prawa swobodne spadania ciał oraz czterech księżyców Jowisza przy pomocy samodzielnie skonstruowanej lunety. Galileusz jest autorem przełomowych traktatów naukowych popierających kopernikańską teorię heliocentryzmu, zbliżył się w nich również do sformułowanych później przez Kartezjusza i Newtona zasad dynamiki.

Galileusz – życiorys

Galileusz, czy też Galileo Galilei, urodził się 15 lutego 1564 roku w Pizie, uczył się w szkole jezuickiej, a w wieku 17 lat rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie w Pizie, których nie ukończył. Podjął również studia filozoficzne i matematyczne. Został profesorem, wykładał matematykę, a później również astronomię i mechanikę na kilku uniwersytetach: w Bolonii, Pizie i Padwie.

Badania i obserwacje Galileusza potwierdzały teorię heliocentryczną Mikołaja Kopernika – te twierdzenia i publikacja "Sidereus Nuncius", a także późniejszy "Dialog o dwu najważniejszych układach świata: ptolemeuszowym i kopernikowym", doprowadziły do konfliktu astronoma z Kościołem katolickim i procesów prowadzonych przez inkwizycję.

Galileusz zmarł we Florencji 8 stycznia 1642 roku.

Galileusz – książki

Pierwszą publikacją Galileusza był traktat "Sidereus nuncius" z 1610 roku, w którym astronom opisał odkryte przez niego księżyce Jowisza (Io, Europa, Ganimedes, Callisto), które dzisiaj znane są jako księżyce galileuszowe. Do innych znaczących publikacji Galileusza należy książka "Istoria e dimostrazioni intorno alle macchie solari" (1613) dowodząca istnienia plam słonecznych oraz polemika z przeciwnikami jego teorii "Il Saggiatore" (1623), która stanowi jedną z pionierskich prac sięgających do metodologii naukowej.

Ostatnią pracą Galileusza była książka z 1638 roku "Discorsi e Dimostrazioni Matematiche Intorno a Due Nuove Scienze" (polskie wydanie z 1930 roku to "Rozmowy i dowodzenia matematyczne w zakresie dwóch nowych umiejętności"), która zawiera podsumowanie jego odkryć z dziedziny fizyki.

Pozostałe publikacje Galileo Galilei to:

• "La Billancetta" (1586);
• "De Motu Antiquiora" (1590) – jedna z wczesnych prac Galileusza, opublikowana po raz pierwszy dopiero po jego śmierci w 1687 roku;
• "Le mecaniche" (1600);
• "Le operazioni del compasso geometrico et militare" (1606);
• "Discorso intorno alle cose che stanno in su l'acqua, o che in quella si muovono" (1612);
• List do Krystyny Lotaryńskiej z 1615 roku;
• "Discorso del flusso e reflusso del mare" (1616) – list do włoskiego kardynała Alessandro Orsini, stanowił on esej wyjaśniający założenia heliocentryzmu i prezentował wczesne założenia mechaniki ośrodków ciągłych;
• "Discorso delle Comete" (1619);
• "Dialogo sopra i due massimi sistemi del mondo" (1632) – wydany w polsce w 1953 roku jako "Dialog o dwu najważniejszych układach świata: ptolemeuszowym i kopernikowym"; w XVII wieku, po drugim procesie inkwizycyjnym Galileusza, publikacja trafiła na listę ksiąg zakazanych.