Fryderyk Nietzsche

Filozof niemiecki.

Wychował się w silnie religijnej rodzinie luterańskiej. Jego ojciec był pastorem. Po jego śmierci młodym Fryderykiem zajmowały się kobiety. Studia podjął w Bonn - kształcił się z filologii klasycznej, teologii, historii Kościoła i sztuki. Później studiował w Lipsku. Pod koniec lat 60-tych XIX wieku zafascynowała go filozofia Artura Schopenhauera. Zaprzyjaźnił się także z Ryszardem Wagnerem. W wieku 25 lat, jeszcze przed obronieniem doktoratu i habilitacji, Nietzsche zostaje profesorem filologii klasycznej na Uniwersytecie w Bazylei. Przyjaźń z Wagnerem kończy się w roku 1876. Cierpiał na ciężkie napady migreny, które czasami paraliżowały go nawet na kilka dni. W wyniku nasilających się dolegliwości musiał zrezygnować z wykładania. Zaangażował się w romans z finką Lou Andreas Salome jednak odrzuciła ona jego zaręczyny. Duże zasługi w skłóceniu zakochanych miała siostra Fryderyka, która posunęła się nawet do sfałszowania listów. 3 stycznia 1889 Nietzsche doznaje załamania nerwowego. Trafia do kliniki
psychiatrycznej w Bazylei. Szpital opuszcza w 1890 roku, jednak już do końca życia nie odzyskuje pełni władzy umysłowej.

Twórczość Nietzschego wciąż poddawana jest różnym interpretacjom, jej wpływ łatwo można dostrzec w egzystencjalizmie i w pracach tak odmiennych autorów jak M. Foucault, M. Heidegger czy G.B. Shaw. Uderza w niej pogarda dla chrześcijaństwa z jego współczuciem dla ludzi słabych i eksponowanie "woli mocy" oraz wzoru Übermenscha (nadczłowieka) jako istoty stojącej ponad uznanymi społecznie normami moralnymi, mającej w przyszłości zastąpić chrześcijański ideał człowieka. Nietzsche podzielił ludzkość na wąską, dominująca "klasę panów" i liczny, zdominowany przez nią "motłoch". W zwulgaryzowanej wersji podział ten został później przejęty przez ideologów nazizmu.