Ekfraza, hypotypoza, przekład. Interferencje literatury i malarstwa w prozie włoskiej i eseistyce polskiej XX wieku

Rozalia Słodczyk – pokazując mechanizmy przywołania dzieła sztuki w tekście literackim oraz kłopoty z definiowaniem pojęć w ramach dawnych i współczesnych teorii ekfrazy – usiłuje dowieść przydatności zapoznanej kategorii hypotypozy jako narzędzia krytycznego. Konfrontacja współczesnych sposobów rozumienia operacji tekstowo-kulturowego unaoczniania wpisanego w ekfrazę z jej pierwotną funkcją poruszania wyobraźni odbiorcy (podkreślaną dawniej przez kategorię hypotypozy) pozwala mówić o dwóch mechanizmach przekładu obrazu (dzieła sztuki) na słowo: pierwszy wiąże się z dążeniem do wiernego odtworzenia i ścisłej deskrypcji, drugi proponuje językową animację wizualnego modelu. Analizy opisów artefaktów odnalezionych we włoskiej prozie, prezentowanej na przykładzie utworów Antonia Tabucchiego, oraz w esejach polskich twórców: Zbigniewa Herberta, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Adama Zagajewskiego, Joanny Pollakówny, Wojciecha Karpińskiego, Ewy Kuryluk, Ewy Bieńkowskiej czy Aleksandry Olędzkiej-Frybesowej, prowadzą do wnikliwych studiów obrazów, m.in: Ołtarza Baranka Eucharystycznego Jana van Eycka, Batszeby z listem Dawida Rembrandta, Śmierci Marsjasza Tycjana, portretu konnego sieneńskiego kondotiera pędzla Simone Martiniego czy Lekcji muzyki i Przerwanej lekcji muzyki Jana Vermeera.
Rozalia Słodczyk – literaturoznawca, historyk sztuki, komparatysta; potrójna absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego (magisteria z filologii polskiej, historii sztuki i italianistyki). W roku 2018 obroniła z wyróżnieniem doktorat w Instytucie Literatury Polskiej UW. Jej zainteresowania badawcze dotyczą studiów interdyscyplinarnych i porównawczych, w tym takich zagadnień, jak: relacje werbalno-wizualne, współczesna literatura włoska, europejskie malarstwo nowożytne, ikonografia, teoria i krytyka sztuki, historia filmu, teoria i praktyka przekładu. Publikowała m.in. w „Tekstach Drugich”, „Ruchu Literackim”, „Przestrzeniach Teorii”, „Porównaniach”, „Przekładańcu”, „Tekstualiach”.