Dziennik schmargendorfski

Niepublikowany do tej pory w języku polskim Dziennik schmargendorfski jest jednym z trzech (obok wcześniejszego Dziennika florenckiego i późniejszego Dziennika z Worpswede) młodzieńczych dzienników Rilkego powstałych w latach 1898-1901. Te wczesne dzienniki Rilkego dokumentują jego podróż do Włoch, odbytą z inspiracji Lou von Andreas-Salomé, jego późniejsze pobyty w Berlinie, obie podróże z Lou do Rosji oraz pobyt w Worpswede, w trakcie którego Rilke poznał swoją późniejszą żonę, Klarę Westhoff. Stanowią one istotny dokument przełomu, który dokonał się w tym okresie w twórczości i życiu Rilkego i który związany był ze spotkaniem z Lou.

Napisany na jej prośbę Dziennik florencki, w którym Rilke ma dokumentować myśli i przeżycia z podróży, jest właściwie rodzajem listu do Lou. Forma dziennika u Rilkego jednak ewoluuje. Dziennik schmargendorfski utrzymuje nadal formę listu, pojawiają się w nim jednak coraz częściej szkice własnych utworów, wierszy i opowiadań, refleksje na temat twórczości. Dziennik staje się rodzajem warsztatu, miejscem pracy nad poważniejszymi utworami. Miejscem, w którym pod wpływem Lou, w dialogu z nią, rodzi się dojrzały poeta.