Cezary Łazarewicz

Zdobywca Nike 2017 w czasach komunizmu walczył z reżimem, a po latach pozwala ujrzeć światło dzienne mrocznym sprawom z przeszłości. Jako wnikliwy reportażysta tropi ślady tych, których sylwetki już dawno zatarły się pamięci zbiorowej.

Cezary Łazarewicz – życiorys twórcy

Cezary Łazarewicz – pisarz, dziennikarz, publicysta i działacz polityczny – przyszedł na świat w Polsce gomułkowskiej. Ukończył technikum należące do Zespołu Szkół Morskich w Darłowie. Od 1985 roku należał do Ruchu Wolność i Pokój – był lokalnym liderem ugrupowania. Uczestniczył w ogólnopolskich zjazdach (Rabka 1988, Poznań 1989), redagował, drukował i rozprowadzał wydawnictwa podziemne ("Ucho", "Rewers"), organizował pokazy filmów spoza głównego obiegu, brał udział w akcjach protestacyjnych i demonstracjach, angażował się w działania proekologiczne. W 1989 roku został współzałożycielem klubu Konfederacji Polski Niepodległej działającego w ówczesnym województwie koszalińskim oraz zainicjował powstanie "Gazety Obywatelskiej". Należy do Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, w którym w latach 1993–1997 piastował stanowisko wiceprezesa zarządu lokalnego (koszalińskiego). W 1991 roku dołączył do redakcji "Gazety Wyborczej", a następnie zaczął publikować we "Wprost", w "Przekroju", "Polityce" i "Newsweeku". Przez trzy lata był dyrektorem szczecińskiego Radia Złote Przeboje. Od 2015 roku pisze artykuły informacyjne i publicystyczne dla Grupy WP. Wielokrotnie nominowano go do prestiżowych nagród dziennikarskich, ma jednak na swoim koncie również epizod z Hieną Roku za tekst o Rajmundzie Kaczyńskim opublikowany w "Newsweeku". W 2017 roku otrzymał Nagrodę Literacką "Nike" za reportaż "Żeby nie było śladów".

Pospieszalski, Łazarewicz – konflikt w telewizyjnym studio

W programie "Polityka przy kawie" wyemitowanym w listopadzie 2012 roku przez TVP doszło do ostrej potyczki słownej między Cezarym Łazarewiczem a Janem Pospieszalskim. Dziennikarz po nieprzyjemnej wymianie zdań na temat zawieszek podczas Marszu Niepodległości zarzucił swojemu rozmówcy wyznawanie religii smoleńskiej, a w odpowiedzi usłyszał, że jest propagandowym, niegodnym zaufania publicystą. Konflikt zaogniło przywołanie przez Pospieszalskiego nominacji do Hieny Roku, za którą według Łazarewicza odpowiada prawicowe środowisko dziennikarskie z redakcją "Gazety Polskiej" na czele.

Cezary Łazarewicz – książki o Przemyku, Mazurkiewiczu i nie tylko

Cezary Łazarewicz jest autorem kilku reportaży. Pierwszy, "Zapraszamy do Trójki" (2012), współtworzył z Ewą Winnicką – dziennikarką i amerykanistką związaną z "Gazetą Wyborczą" oraz "Polityką". Książka przedstawia historię kultowego Programu Trzeciego Polskiego Radia opowiedzianą słowami tych, którzy przez lata siedzieli w tej stacji przy mikrofonach i tworzyli charakterystyczny klimat intelektualny Trójki. Drugi, "Kafka z Mrożkiem. Reportaże pomorskie" (2012), był już dziełem samego Łazarewicza. Reportażysta sięgnął w nim do niedawnych wydarzeń społeczno-politycznych ze swojego regionu – Pomorza Zachodniego – usiłującego dźwignąć się po obaleniu komuny. Trzeci, "Sześć pięter luksusu. Przerwana historia Domu Braci Jabłkowskich" (2013), jest owocem odkrywania dziejów przedwojennego warszawskiego domu towarowego – świadka stuletniej historii kraju. W ostatnich latach Cezary Łazarewicz jako temat upodobał sobie peerelowskie zbrodnie. Zaczął do historii Władysława Mazurkiewicza – seryjnego zabójcy, którego procesem żyła cała stalinowska Polska ("Elegancki morderca" 2015). Dopiero później zabrał się za swój najsłynniejszy reportaż – "Żeby nie było śladów. Sprawa Grzegorza Przemyka" (2016) – przenoszący do niespokojnych lat 80., kiedy to władza komunistyczna zaciekle walczyła z działaczami opozycyjnymi. W szczegółach opisał losy maturzysty śmiertelnie pobitego przez milicję, która nigdy nie została pociągnięta do odpowiedzialności za wydarzenia feralnego dnia. Dotarł do faktów na temat osób zamieszanych w sprawę śmierci chłopaka oraz obnażył udział władzy w tuszowaniu zbrodni.