Z jak Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela
Twórczość Henryka Sienkiewicza wielokrotnie stanowiła odpowiedź na problemy ludzi jemu współczesnych. Nie inaczej było w przypadku tej noweli.
Utwór opisuje fragment życia dziecka, któremu przyszło żyć w niesprawiedliwym i okrutnym świecie.
W przypadku tej noweli problemu nie stanowi oczywiście liczba stron, ani też drastyczność opisywanych zdarzeń. Prawdziwym zmartwieniem uczniów sięgających po tę lekturę jest niemożność utożsamiania się z chłopcem, głównym bohaterem tego utworu. Rodzi to wyjątkowe znużenie i sprawia, że niejeden młody czytelnik postanawia podarować sobie tę książeczkę na rzecz kolejnego filmu animowanego.