Patrick Modiano laureatem literackiej nagrody Nobla

Sekretarz Akademii Szwedzkiej Peter Englund ogłosił laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. W tym roku zwyciężył 69-letni Francuz, Patrick Modiano . Modiano jest pisarzem znanym w Polsce z kilku powieści, m.in. "Katarzynka" , "Nawroty nocy" , "Ulica ciemnych sklepików" , "Zagubiona dzielnica" . To jedenasty Nobel dla literatury francuskiej w historii nagrody.

Patrick Modiano urodził się w styczniu 1945 roku w Boulogne-Billancourt. Jego ojciec był Włochem o żydowskich korzeniach, matka zaś Belgijką. Rodzice pisarza poznali się w okupowanym Paryżu podczas II wojny światowej. Brat Modiano zmarł na ciężką chorobę, gdy miał 10 lat. Przez wiele lat Francuz dedykował mu wszystkie swoje książki. Pierwszą powieść wydał w 1968 roku ("La Place de l’Étoile"). Jest laureatem nagrody Akademii Francuskiej i Nagrody Goncourtów.

"Za sztukę pamięci i dzieła, w których uchwycił najbardziej niepojęte ludzkie losy i odkrywał świat czasu okupacji" - tak Szwedzka Akademia uzasadniła swój wybór, dodając, że Modiano w swej twórczości porusza tematy pamięci, zapomnienia, tożsamości i winy. W jego powieściach często pojawia się Paryż.

Modiano otrzyma 8 milionów koron (około 1,1 mln dolarów).

W 2014 roku do literackiej Nagrody Nobla nominowano 210 osób. Na liście znalazło się 36 osób, których nazwiska pojawiły się po raz pierwszy.

Przed ogłoszeniem w czwartek nazwiska laureata tegorocznej literackiej Nagrody Nobla w mediach i na listach bukmacherów faworytami byli kenijski pisarz Ngugi wa Thiong'o i Japończyk Haruki Murakami. Wielu spekulowało także o Noblu dla nagrodzonego Patricka Modiano.

W mediach wymieniani byli m.in. czeski pisarz Milan Kundera, arabski poeta z Syrii piszący pod pseudonimem Adonis, Izraelczyk Amos Oz, Włoch Umberto Eco czy Amerykanin Philip Roth.

Środowy "New York Times" zastanawiał się, czy w tym roku Nobla dostanie twórca amerykański i przypominał, że ostatnią laureatką z USA była w 1993 roku Toni Morrison.

Co do Murakamiego, krytycy wskazywali, że był on faworytem czytelników, ale nie ekspertów. Tak uważała chociażby krytyczka Elise Karlsson ze szwedzkiej gazety "Svenska Dagbladet". "New York Times" zaznaczał, że książki Murakamiego dobrze się sprzedają, a na takich autorów Akademia patrzy sceptycznie. Poza tym Murakami nie miał problemów politycznych, jak np. Thiong'o, który w Kenii znalazł się w więzieniu, czy Aleksijewicz, która musiała wyjechać z Białorusi.

Noblowskie jury lubi też czasem zaskoczyć niespodziewanym wyborem. Dlatego - jak pisał "New York Times" - nagroda mogła przypaść autorowi, który napisał dotąd zaledwie jedną czy dwie książki. Nowojorski dziennik typował tu Karla Ove Knausgarda.

Anglojęzyczne media - "NYT" i brytyjski "Telegraph" - wyliczały przy okazji noblowskich spekulacji wielkich pisarzy, których szwedzka Akademia pominęła. A byli wśród nich: Lew Tołstoj, James Joyce, Virginia Woolf, Marcel Proust, Władimir Nabokow czy Jorge Luis Borges.