Blisko 5-kilogramowa, 600-stronicowa Księga Wielkiego Księstwa Litewskiego napisana przez historyków z Polski, Litwy i Białorusi została wydana przez Ośrodek Pogranicze sztuk, kultur, narodów z Sejn (Podlaskie). W niedzielę odbyła się w tym mieście w galerii w Białej Synagodze promocja dzieła.
Jest to publikacja w czterech językach: białoruskim, litewskim, polskim oraz angielskim. Zawiera prace historyków m.in. eseje, rozprawy oraz bogatą ikonografię historyczną. Została wydana w nakładzie 1000 egz. i dotychczas trafiła do największych bibliotek w Polsce, na Litwie i Białorusi.
Jak powiedział szef Ośrodka Pogranicze Krzysztof Czyżewski , celem publikacji Księgi jest wszechstronna i nowoczesna prezentacja historycznego fenomenu Wielkiego Księstwa Litewskiego, a na jego przykładzie bogatego dziedzictwa wielokulturowości jagiellońskiej Rzeczypospolitej.
- Spełniliśmy testament Czesława Miłosza , Tomasza Venclovy i Andrzeja Strumiłły by przedstawić taką księgę prezentującą etos obywatelski Wielkiego Księstwa Litewskiego - podkreślił Czyżewski .
Zaznaczył, że Księga nie jest napisana jednym głosem, są tam różne punkty widzenia na historię Wielkiego Księstwa Litewskiego, co podnosi wartość tej pracy. Ośrodek planuje już dodruk Księgi.
Artysta i malarz Andrzej Strumiłło zajął się przygotowaniem księgi. Litewski poeta i krytyk Tomasz Venclova był jednym z jej autorów. Wśród autorów znaleźli się także: dr Bronius Makauskas (Instytut Studiów Orientalnych Europy Środkowowschodniej), dr Oleg Łatyszonek (Uniwersytet w Białymstoku), prof. 387 Aleksander Fiut (Uniwersytet Jagielloński), prof. Julisz Bardach (Uniwersytet Warszawski) i prof. Wladimir Arlou (Uniwersytet w Mińsku).
„Powstałe przed wiekami na ogromnym terytorium Europy Wschodniej państwo Litwinów, Polaków i Rusinów stało się miejscem pionierskiej próby współistnienia narodów, kultur i religii na zasadzie równości i tolerancji” - pisali kilka lat temu w liście intencyjnym inicjatorzy powstania Księgi, w tym nieżyjący już dziś polski noblista Czesław Miłosz .
Wielkie Księstwo Litewskie było państwem obejmującym w XIII - XV w. ziemie od Bałtyku po Morze Czarne - dzisiejszej Litwy, Białorusi, północno-wschodniej Polski, większej części Ukrainy oraz zachodnich kresów Rosji. Z czasem jego granice ulegały zmianom, ale przetrwało do rozbiorów Rzeczypospolitej Polskiej, w której skład terytorialny i ustrojowy wchodziło od czasów unii (unia lubelska) z Polską w 1569 roku.