Zaburzenie

"Zaburzenie", jedna z wczesnych powieści Thomasa Bernharda (1931-1989), wydana w 1969 roku, zaliczana jest dziś do szczytowych osiągnięć wielkiego austriackiego pisarza. Obecne są już w niej wszystkie obsesyjnie nawracające motywy jego twórczości związane z totalną krytyką rzeczywistości powojennej Austrii. Bernhard kieruje swój atak przeciw jej zakłamaniu, ograniczonej mieszczańskiej mentalności, nietolerancji, wszechobecnemu nazistowskiemu dziedzictwu, ale też obnaża wynaturzenia systemu władzy, szkolnictwa czy służby zdrowia.

Pisarz pokazuje, jak zaburzenia życia społecznego i politycznego przenoszą się na więzi prywatne i relacje rodzinne. Jego bohaterowie, żyjący w otoczeniu mrocznej i groźnej przyrody, to ludzie o wyraźnie zaburzonych osobowościach, nieumiejący nawiązać kontaktu ani ze światem, ani z bliskimi. Mistrzostwo formy i stylistyczne wyrafinowanie czynią z tej powieści Bernharda prawdziwe arcydzieło.