Wspomnienia ułana z 1863 roku

Walery Przyborowski, znany głównie jako powieściopisarz i prekursor patriotycznego wychowania młodzieży, był także historykiem. Największą wartość wśród jego publikacji naukowych posiadają prace poświęcone powstaniu styczniowemu, którego był uczestnikiem. Wspomnienia ułana z 1863, jest pierwszą z jego książek dotyczących historii walk powstańczych w latach 1863--1864., o tytule mylnie sugerującym, iż są to wspomnienia ich weterana. Przyborowski, przedstawiając czytelnikom szlak bojowy oddziałów Langiewicza, Chmieleńskiego i in., dokonuje jednocześnie szczegółowej analizy przyczyn upadku powstania, a wnioski, które wyciąga, mogą budzić konsternację. Ukazuje nam „ciemną stronę” powstania, strącając przy okazji z piedestału niektórych jego przywódców i uznanych bohaterów.