Zbrodnia katyńska (1940)

Książka przedstawia losy trzech kobiet - matek, żon i córek polskich oficerów zamordowanych w 1940 roku w lesie katyńskim przez NKWD. Andrzej Wajda docenił w tej historii motyw beznadziejnego czekania rodzin zamordowanych oficerów na ich powrót do domu, na jakiekolwiek wieści.

Pozwoliło to Wajdzie na wykorzystanie podczas pracy nad filmem własnych doświadczeń - jego ojciec Jakub, oficer Wojska Polskiego, zginął w Katyniu. Według Wajdy, główną inspiracją do pracy nad filmem były dla niego przeżycia matki, która nie przyjmowała do wiadomości, że jej mąż zginął i jeszcze w 1945 roku czekała na jego powrót do domu.