W stronę filozofii czynu

Odnaleziony po pół wieku rękopis fragmentu traktatu z filozofii moralnej, nad którym Bachtin pracował w latach 1919-1922, jest kluczem do zrozumienia jego późniejszych koncepcji. Zmarły w 1975 roku światowej sławy filolog i filozof pozostawał wówczas, co ujawnia zachowany fragment traktatu, pod wpływem filozofii Kanta oraz rozmaitych postaci filozofii postkantowskiej, od Cohena i Cassirera po Diltheya i Nietzschego. Wśród kategorii filozoficznych dominuje Kantowski humanizm wolnej, suwerennej jednostki, konstruującej własny świat, za który jest odpowiedzialna i w którym uczestniczy. To właśnie odpowiedzialność działających jednostek spaja ludzki świat w kulturową jedność, jedynie dzięki ludzkim czynom świat nabiera sensu. Tutaj pojawiają się podwaliny Bachtinowskiej koncepcji świata historycznego - nie jako konstrukcji teoretycznej, ale jako świata przeżywanego. Tekst pełen głębokich intuicji, które przez całe późniejsze życie Bachtina znajdować będą rozwinięcie w jego badaniach nad historią i kulturą.