Udział inteligencji prawniczej Królestwa Polskiego w kształtowaniu kultury książki (1815-1915)

Nowatorskie, interdyscyplinarne badania nad rolą inteligencji prawniczej – sędziów, prokuratorów, adwokatów, notariuszy i profesorów prawa – działającej w XIX wieku w Królestwie Polskim w kształtowaniu kultury książki.

Prawnicy, co wynikało z długoletniej tradycji tej profesji, stale mieli kontakt z dokumentami rękopiśmiennymi i drukowanymi. Z historycznego punktu widzenia pojęcie kodeks było znane zarówno prawnikowi jak i bibliologowi. Książka będąca przedmiotem materialnym i nośnikiem kultury duchowej stała się spoiwem łączącym kulturę książki z kulturą prawną, wpisując się w szeroko pojętą kulturę narodową.

Juryści, wykonując swój wyuczony zawód podejmowali się dodatkowo prac wydawniczych jako drukarze, redaktorzy i edytorzy, zajmowali się dystrybucją księgarską oraz udzielali się jako bibliotekarze, fundatorzy i ofiarodawcy bibliotek, byli założycielami nowych książnic oraz gromadzili, często w sposób profesjonalny, księgozbiory domowe, a także spisywali piśmiennictwo polskie i opracowywali różnego typu bibliografie. Z racji wykonywanego zawodu zabierali głos w dyskusjach nad wolnością druku, cenzurą i prawami wydawniczymi w Królestwie Polskim, niejednokrotnie popadając w konflikt z władzą zaborczą.

Podejmując te działania, choć z różnych pobudek, najczęściej ideowych, politycznych i ekonomicznych, wyróżniali się wśród innych przedstawicieli inteligencji swoją aktywnością na polu książki i bibliotek. Kontynuując tę działalność w sposób coraz bardziej profesjonalny, stawali się pełnoprawnymi pracownikami książki polskiej.