Sztuka instalacji. Zagadnienie związku przestrzeni i obecności w sztuce współczesnej

Od jakiegoś czasu obserwujemy na raczej mało dynamicznej, polskiej scenie sztuki pewien ferment. Najłatwiej byłoby wytłumaczyć go przemianą generacyjną, bo jest to przyczyna naturalna i zrozumiała sama przez się, ale zarazem nic ona nie wyjaśnia. Prawda, że w dużym stopniu powodują ów ruch artyści młodzi, co znaczy tyle, że historia toczy się nieubłaganie. Ale nie tylko. Artystów łączy raczej wspólna ocena sytuacji w sztuce i kierunek wyciągania wniosków. Nawet nie współpracując bezpośrednio, podobnie lokują sens sztuki, w podobne miejsca udają się na poszukiwanie sensu twórczości.

Z różnych przyczyn, leżących tak w słabościach polskiego świata sztuki, jak i samej sztuce, jej współczesnym modelu i sposobach uprawiania, świat sztuki nie stanowi dziś dla niej naturalnego środowiska. Sztuka jest zmuszona rozwijać się poza światem sztuki, poza swoim milieu. Artyści w poszukiwaniu inspiracji, impulsów stymulujących myślenie zwracają się bezpośrednio do świata, mówiąc inaczej, do sfery doświadczenia, które przynosi życie. Sztuka czerpie swoje siły witalne z doświadczenia życiowego, a nie ze sztuki. W konsekwencji zwrotu poza sztukę następuje odrzucenie sztuki dla sztuki, co znaczy także sztuki dla instytucji, świata sztuki w nich pielęgnowanego.