św. Franciszek z Asyżu

Św. Franciszek był założycielem Zakonu Braci Mniejszych (bracia składają śluby posłuszeństwa, ubóstwa i czystości), a także współinicjatorem zakonu klarysek i tercjarzy. Zasłynął jako zamożny człowiek, który odrzucił wszelkie dobra materialne i żył jako pokutnik, nawracając ludzi. Był stygmatykiem. Czczony jest m.in. jako patron licznych zakonów, Akcji Katolickiej, Włoch, Asyżu, Bazylei, aktorów, niewidomych, kupców, ubogich, zwierząt czy ekologii (ogłosił to papież Jan Paweł II). W ikonografii pokazuje się go ze stygmatami, czaszką (symbol pokuty i umartwienia) oraz ze zwierzętami. Ciekawostką jest fakt, że św. Franciszek stworzył w Greccio pierwszą w historii szopkę bożonarodzeniową.

Św. Franciszek z Asyżu - życiorys i działalność

Św. Franciszek urodził się w 1181 lub 1182 r. w Asyżu jako syn bogatego kupca, Pietra Bernadone i Piki. Początkowo nosił imię Jan, ale ojciec zmienił je z powodu zauroczenia Francją, skąd pochodziła jego żona. Franciszek miał brata, Angelo.
Jako młody człowiek walczył w wojnie Asyżu z Perugią, gdzie został uwięziony. W niewoli ciężko zachorował, co doprowadziło do tego, że dostał pozwolenie na powrót do Asyżu.
W 1204 r. w Spoleto Franciszek miał wizję, która okazała się przełomowa w jego życiu. Zdarzyło się to w trakcie wyprawy wojennej. Gdy ponownie wrócił do Asyżu, spotkał człowieka, chorego na trąd. Mimo wielkiego ryzyka zarażeniem, Franciszek pocałował go na znaku pokoju.
Kolejnym ważnym momentem w procesie nawrócenia Franciszka było usłyszenie głosu Chrystusa ze słynnego krucyfiksu w kościele San Damiano, który kazał mu odbudowę świątyni. Krzyż ten można obecnie zobaczyć w Bazylice św. Klary w Asyżu. Młody człowiek, by móc uzyskać środki na spełnienie tego życzenia, zabrał kilka beli sukna, które należały do jego ojca. Sprzedał również konia. Pietro wpadł we wściekłość i zamknął syna. Franciszek sam poprosił o to, by wydał go na sąd biskupi, gdzie orzeczono później, że ma on oddać ojcu jego własność. Zdjął więc ubranie, zostawiając jedynie szorstką włosiennicę i zwrócił je wraz z pieniędzmi. Był to początek nowej drogi Franciszka.
Święty podjął się odnawiania kaplic w okolicy Asyżu. Pracował także w kolonii dla trędowatych. Poruszając się boso, wzywał ludzi do nawrócenia. W 1208 r. Franciszek przyciągnął swoich pierwszych naśladowców: Bernarda z Quintavalle i kanonika Piotra z Cattani. Niedługo potem dołączył do nich Idzi. Rok później powstał Zakon Braci Mniejszych, jeden z pierwszych zakonów żebrzących. Reguła zakonu została uznana przez papieża Innocentego III w 1209 r. Bracia udali się wyprawę misyjną m.in. do Marchii Ankońskiej, Poggio Bustone, Rieti i do Florencji.
W 1211 lub 1212 r. Franciszek poznał późniejszą świętą Klarę Ofreduccio, którą wspierał w założeniu zakonu klarysek. Niedługo potem powstał także trzeci zakon o ideałach życia franciszkańskich - tercjarze. W jego ramach działały także osoby świeckie.
W 1219 r. Franciszek odbył wyprawę na Bliski Wschód, gdzie poznał sułtana Meleka el-Kamela, którego chciał nawrócić. By dowieść prawdziwości Boga chrześcijańskiego, Franciszek zaproponował, że przejdzie przez ogień razem z derwiszami. Jeśli Bóg będzie miał takie pragnienie, to pozostawi go nietkniętym. Do próby ostatecznie nie doszło, bo derwisze odmówili wzięcia udziału w tym teście. Franciszek otrzymał od sułtana firman, by nikt go nie skrzywdził w drodze powrotnej i udał się w pielgrzymkę po miejscach świętych. Po powrocie do ojczyzny, ogłosił Pietra Cattaniego swoim następcą, a sam zrzekł się przywództwa.
14 września 1224 r. Franciszek wybrał się na szczyt La Verny na modlitwę. Tam doświadczył wizji, w której miał dojrzeć ukrzyżowanie siedmioskrzydłego archanioła. Następnie doznał ogromnego bólu - miał gwoździe wbite w stopy i nadgarstki, a także otwartą ranę boku. Niedługo potem zaczął również cierpieć na chorobę oczu. W tym czasie powstała "Pieśń słoneczna".
Franciszek udał się w podróż, a w 1226 r. powrócił do rodzinnego miasta. Zmarł 3 października w Porcjunkuli pod Asyżem. Został pochowany w kościele San Giorgio, a w 1230 r. przeniesiony do bazyliki w Asyżu, wybudowanej przez brata Eliasza Bombarone.
W 1228 r. został oficjalnie ogłoszony świętym przez papieża Grzegorza IX. Do kanonizacji przyczyniły się świadectwa osób, uzdrowionych przez Franciszka.

Św. Fraciszek z Asyżu - pisma

Św. Franciszkowi przypisuje się napisanie dzieł, dotyczących zasad życia w zakonie franciszkańskim, napomnień, a także tekstów modlitw. W 1221 r. powstała "Reguła niezatwierdzona", a dwa lata później "Reguła zatwierdzona".
Później zaczęły powstawać kolejno:

• "Testament"
• "Testament sieneński"
• "Reguły dla pustelni"
• "Napommnienia"
• listy (odbiorcami mieli być ludzie wierzący, władze i zakon)
• Pieśń słoneczna"
• "Pozdrowienia błogosławionej Maryi Dziewicy"
• "Kartka podarowana bratu Leonowi"

O osobie Franciszka natomiast pisali m.in.:

• Tomasz z Celano
• Bonawentura z Bagnoregio
• Eliasz Bombarone
• Dante Alighieri
• biskup Jakub z Vitry

Święty pojawia się również w kronikach: "Kronice Ernoula", "Historii Herakliusza" i "Kronice Burcharda z Ursperg".