Stanisław Skalski

Stanisław Skalski zapisał na kartach historii Polski jako wielokrotnie nagradzany lotnik, również na terenie Francji i Anglii. Był laureatem m.in. Krzyża Walecznych i Medalu Lotniczego (po 4 razy), Distinguished Flying Cross (trzykrotnie), Krzyżem Złotym oraz Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Stanisław Skalski - biografia

Stanisław Skalski przyszedł na świat 27 listopada 1915 roku nieopodal Odessy na Ukrainie. Rodzina jedynaka wyjechała do Polski po odzyskaniu niepodległości. W 1933 roku skończył gimnazjum, zdał maturę i zaczął studia. Stanisława Skalskiego od najmłodszych lat interesowało lotnictwo, sporo czasu spędzał w lokalnym aeroklubie, poszedł na kurs szybowcowy, przeszedł lotnicze przysposobienie wojskowe i rzucił naukę dla wojska. Przyjęto go do słynnej dęblińskiej Szkoły Orląt, odbył przeszkolenie myśliwskie, awansował na podporucznika.

Stanisław Skalski – druga wojna światowa

Wybuch drugiej wojny światowej zastał Stanisława Skalskiego już jako oficera dywizjonu w Toruniu. Od początku kampanii wrześniowej brał udział w zestrzeleniach samolotów wroga, zarówno indywidualnych, jak i zespołowych. Stanisław Skalski pobił rekord, strącając 5 niemieckich maszyn – otrzymał zaszczytny tytuł alianckiego asa drugiej wojny światowej i kontynuował swoją szczęśliwą passę. Udawał się na liczne rozpoznania, atakował także cele naziemne, odbywając łącznie 26 godzin lotów.

Wysłano go na misję do Rumunii, wziął udział w bitwie o Anglię. W 501 Dywizjonie Myśliwskim Royal Air Force latał na myśliwcem Hawker Hurricane, zestrzelił kilka samolotów i sam został mocno poparzony. Od 1941 roku Stanisław Skalski był członkiem 306 Dywizjonu, kolejno awansowano go na porucznika i kapitana RAF. Jako dowódca dalej latał bojowo, był instruktorem jednej z jednostek, lotnikiem Polskiego Zespołu Myśliwskiego, pod dowództwem Tadeusza Rolskiego, znanego jednak jako ”cyrk Skalskiego”. Brał udział w walkach w Afryce Północnej, desancie na Sycylii, lądowaniu w Normandii, a w 1944 roku Stanisław Skalski został skierowany do szkoły wojennej w USA, gdzie prowadził wykłady. Kolejno odwołano go do Anglii i do Niemiec.

Stanisław Skalski – czasy powojenne

Anglicy oferowali wybitnemu polskiemu lotnikowi obywatelstwo i zatrudnienie, jednak Stanisław Skalski tęsknił za ojczyzną. Był świadomy, że przyjazd do Polski wiąże się z ryzykiem aresztowania. W 1947 roku Stanisław Skalski wrócił z Edynburga do Gdańska. W Wojsku Polskim został inspektorem do spraw techniki pilotażu, jednak już po roku stracił wolność. Władze stalinowskie postawiły mu fałszywe zarzuty, szpiegostwa i zdrady, brutalnie torturowały, a następnie skazały na śmierć. Wyrok przyprawił ojca Stanisława Skalskiego o śmiertelny zawał serca. W 1951 roku na wniosek matki skazanego lotnika prezydent Bolesław Bierut zamienił karę śmierci na dożywotnie więzienie. Dopiero w 1956 roku ułaskawiono Stanisława Skalskiego i po rehabilitacji przyznano mu odszkodowanie. W niewoli powstawały wspomnienia Stanisława Skalskiego. Wrócił do służby wojskowej, ale pracował głównie na stanowiskach biurowych, został pułkownikiem i sekretarzem Aeroklubu PRL. Stanisław Skalski przeszedł do rezerwy w 1972 roku.

Stanisław Skalski – losy późniejsze

Stanisław Skalski zaangażował się w politykę w latach 80. Początkowo było to Zjednoczenie Patriotyczne ”Grunwald”, kolejno Chrześcijańska Demokracja. Popierał Samoobronę, był więc jednym ze współzałożycieli Przymierza Samoobrony, następnie należał do Komitetu Samoobrony Narodu Andrzeja Leppera, do którego książki napisał wstęp. Popierał Tadeusza Wileckiego, został członkiem Stowarzyszenia Ofiar Wojny Mieczysława Janosza. Stopniowo generał Stanisław Skalski odchodził od polityki, publikował natomiast w tygodniku ”Ojczyzna”. Ostatnie lata życia był bardzo schorowany i odszedł w domu pomocy społecznej.

Ze szczegółowymi wspomnieniami wybitnego lotnika możemy się zapoznać podczas lektury książki Stanisława Skalskiego ”Czarne krzyże nad Polską” (nakładem The Facto Wydawnictwo). Pierwsze wydanie ukazało się już w 1957 roku. Wypuszczono także kilka jego biografii - ”Stanisław Skalski” Katarzyny Ochabskiej i ”Generał pilot Stanisław Skalski: portret ze światłocieniem” Grzegorza Sojdy i Grzegorza Śliżewskiego. Dowódca cyrku Skalskiego został pośmiertnie bohaterem kilku filmów, m.in. ”Spętanego anioła” oraz ”Żyłem, jak chciałem”.