Rzut kośćmi nigdy nie zniesie przypadku

Liberatura to taki rodzaj literatury, w którym książka (łac. liber) traci status neutralnego nośnika tekstu – słowo tworzy z przestrzenią zapisu nierozerwalną całość, co nadaje dziełu totalny, wykraczający poza sferę werbalną charakter. Idea liberatury narodziła się w roku 1999, jednak utwory o podobnych cechach znane były już wcześniej. Do nich należy poemat przestrzenny Stéphane’a Mallarmé Rzut kośćmi nigdy nie zniesie przypadku, w którym kształt słowa jest równie istotny jak jego brzmienie, a biel niezadrukowanej kartki ma siłę metafory. Ten „wielki poemat metafizyczny”, jak go określił we wprowadzeniu Michał Paweł Markowski, nie miał dotąd szczęścia do polskich wydawców – wszystkie dotychczasowe wydania zawierały błędy edytorskie wypaczające sens oryginału. Opublikowany jako tom III serii „Liberatura”, nowy przekład Tomasza Różyckiego jest od tych błędów wolny, dzięki czemu polski czytelnik otrzymuje znacznie prawdziwszy obraz owego słynnego, otoczonego aurą nieprzekładalności, utworu. Po raz pierwszy
też może zapoznać się z jego obiema wersjami: z czasopisma „Cosmopolis” oraz z wersją ostateczną, wydaną już po śmierci poety. Różnią się one nie tylko krojem czcionek i układem przestrzennym, ale również szykiem i doborem słów, co znalazło odzwierciedlenie w niniejszej, dwujęzycznej edycji.