Ryszard Krynicki
Jeden z najwybitniejszych poetów polskich, czołowy przedstawiciel pokolenia '68.
Studiował polonistykę na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w latach 60. był członkiem grupy poetyckiej Próby, pracował w redakcji "Nurtu", w Bibliotece Kórnickiej. Pracował także w dwutygodniku "Student", w Bibliotece Raczyńskich oraz w bibliotece Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
W 1968 roku zadebiutował zbiorem wierszy "Pęd pogoni, pęd ucieczki", rok później wydał tomik "Akt urodzenia". Jako przedstawiciel pokolenia '68, które ukształtowało się po studenckich demonstracjach w marcu 1968 r., związał się z artystycznym nurtem Nowej Fali, której był - obok m.in. Stanisława Barańczaka, Juliana Kornhausera i Adama Zagajewskiego - czołowym przedstawicielem.
Po sierpniu 1980 roku współredagował "Solidarność Wielkopolski". Na przełomie lat 70. i 80. był członkiem zespołu redakcyjnego podziemnego pisma "Zapis".
W roku 1981 otrzymał Nagrodę Pierścienia, przyznaną przez Klub Studentów Wybrzeża "Żak", w roku 1989 otrzymał Nagrodę Fundacji Jurzykowskiego w Nowym Jorku.
Jest również tłumaczem poezji niemieckojęzycznej. W roku 1980 wydał we własnych przekładach zbiór poezji Bertolta Brechta "Elegie bukowskiego i inne wiersze", natomiast w 1987 tom - zakazanego w Niemieckiej Republice Demokratycznej twórcy - Rainera Kunzego "Nokturn i inne wiersze".
Do jego najważniejszych zbiorów wierszy należą: "Organizm zbiorowy" (1975), "Nasze życie rośnie" (1977), "Niewiele więcej" (1981) oraz "Ocalenie z nicości" (1983). W roku 1989 wydał równolegle dwa wybory wierszy pod tym samym tytułem "Niepodlegli nicości" - oficjalnie, a więc z ingerencjami cenzury, oraz nieoficjalnie, poza cenzurą.
Jest współtwórcą Wydawnictwa a5, które w latach 1989 - 1998 funkcjonowało w Poznaniu, a od 1998 roku działa w Krakowie. W redagowanej przez siebie Bibliotece Poetyckiej wydał kilkadziesiąt tomów twórczości poetów polskich i zagranicznych, m.in. Wisławy Szymborskiej, Wiktora Woroszylskiego, Bohdana Zadury, a także Jamesa Merrilla, Wystana Hugh Audena, Charlesa Simica.
W swojej poezji przeszedł daleką drogę: od tzw. poematów rozkwitających w stylu Tadeusza Peipera i awangardy krakowskiej do krótkich, kilkuwersowych wierszy, utrzymanych w poetyce haiku. Jego najkrótszy wiersz składa się zaledwie z dwu słów i brzmi: "nic, Bóg". Z poetyki haiku Krynicki przeszczepił na grunt własnej liryki zwięzłość, lapidarność, kondensację. Tym samym oczyścił swoją twórczość z barokowej nadmierności.
Słowo w jego wierszu zaczęło znaczyć więcej niż dotąd znaczyło.
Po wydaniu w 1996 roku obszernego, retrospektywnego tomu zatytułowanego "Magnetyczny punkt. Wybrane wiersze i przekłady", poeta zamilkł.
Niedawno, ku radości wielbicieli, przerwał milczenie, publikując na łamach "Tygodnika Powszechnego" cykl dwunastu miniatur lirycznych "Nowe xenie (i elegie)". W jednym z wierszy tego cyklu, zatytułowanym "Dwie linijki" - lecz wbrew tytułowi, składającemu się z trzech linijek napisał: "Anioł Ślązak miał zaledwie 33 lata, gdy wydawał Pątnika, a jego dystychy zawierają nieraz więcej tajemnicy, niż niejedno Opus".
Ryszard Krynicki należy nie tylko do najwybitniejszych polskich poetów współczesnych, ale również do małomównych. Jak rzadko który pisarz, waży słowa.
Miejsce urodzenia | Sankt Valentin, Austria |
Bibliografia |
Podziel się opinią
Komentarze