Rodowód kniaziów Świrskich do końca XVI wieku

Rodowód kniaziów Świrskich Jana Tęgowskiego to dziewiąty już tom Biblioteki Genealogicznej, ukazującej się pod redakcją Marka Górnego. Jest to jednocześnie pierwsza monografia rodu wprawdzie książęcego, ale zaliczającego się do pomniejszych w Rzeczypospolitej Jagiellonów. Mimo to bardzo ważna, bo dzięki temu, że przedstawia „ród książęcy w długim trwaniu (około 200 lat), wpisuje się w zapotrzebowanie na badania społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego, widzianego poprzez pryzmat [dziejów] ludzi przeciętnych i jednocześnie nieprzeciętnych – takich właśnie, jakimi byli kniaziowie Świrscy”.
Taka perspektywa „średniego piętra” struktury społecznej – ukazująca tworzenie, umacnianie bądź zanikanie więzi rodzinnych i rodowych, nawiązywanie stosunków klientarnych z rodami magnackimi i dobieranie strategii odpowiadających pozycji majątkowej i społecznej badanej rodziny bądź rodu – umożliwia nam lepsze zrozumienie nie tylko „dużych” procesów zachodzących w społeczeństwie Wielkiego Księstwa, ale i zachowań poszczególnych osób w konkretnych sytuacjach.

Monografia Tęgowskiego, bardzo starannie opracowana, stanowi owoc niezwykle sumiennej, wieloletniej kwerendy w bibliotekach krajowych i zagranicznych. Niewątpliwie jest to – i będzie przez długie dziesięciolecia – bezcenne źródło do poznania życia i obyczajowości możnowładztwa litewskiego przełomu epok: zmierzchu średniowiecza i początków ery nowożytnej.