Prace nad nowelą ustawy o działalności kulturalnej - w podkomisji
Powołano podkomisję nadzwyczajną do rozpatrzenia rządowego projektu noweli ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
* Podkomisję nadzwyczajną do rozpatrzenia rządowego projektu noweli ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej powołano podczas czwartkowego posiedzenia sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu. Jej przewodniczącym został Jerzy Fedorowicz (PO).*
Dostosowanie przepisów w zakresie zasad gospodarki finansowej instytucji kultury do obowiązującej ustawy o finansach publicznych, stworzenie trwałego systemu działania instytucji artystycznych oraz zwiększenie elastyczności ich funkcjonowania - tak uzasadnia proponowane zmiany Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Projekt noweli od miesięcy budzi w środowisku artystycznym kontrowersje. "Zamiast zapowiadanej deregulacji, w projekcie rządowym proponuje się rozszerzenie i uszczegółowienie ustawowej regulacji działalności kulturalnej. Dodatkowe, restrykcyjne przepisy, dyskryminujące aktorów i innych artystów. Nowe, biurokratyczne ograniczenia działalności artystycznych instytucji kultury. Pogarszające warunki pracy, bytu, życia aktorów i artystów wykonawców pozostałych zawodów i specjalności twórczych" - czytamy w dokumencie Związku Artystów Scen Polskich, podpisanym przez jego prezesa Olgierda Łukaszewicza, umieszczonym na stronie internetowej związku.
W projekcie noweli mowa jest m.in. o wprowadzeniu nowego modelu umów o pracę.Podstawową formą zatrudnienia (m.in. aktorów w teatrach i muzyków w filharmoniach) ma być tzw. umowa sezonowa. Będą to umowy zawierane na czas określony - od jednego do pięciu sezonów. Artyści legitymujący się 15-letnim stażem pracy na podstawie sezonowych umów artystycznych będą mieli po tym okresie prawo do zawarcia umowy na czas nieokreślony.* Część artystów niepokoi się o stabilność swego zatrudnienia.*
Zgodnie z projektem nowelizacji, ma też obowiązywać zakaz prowadzenia przez artystę działalności na rzecz innych podmiotów bez zgody pracodawcy. Może to dotyczyć np. aktora zatrudnionego na etacie w teatrze, a jednocześnie zamierzającego występować w filmie, w reklamie, serialu telewizyjnym itp., albo muzyka zatrudnionego w filharmonii na etacie i podejmującego dodatkową pracę. Pracodawca - czyli dyrektor teatru lub filharmonii - może taką zgodę uzależnić od uzyskania rekompensaty od podmiotu, na rzecz którego pracownik artystyczny będzie świadczył pracę, jeśli poniesie przez to koszta (np. kosztów odwołania spektaklu, koncertu, kosztów dodatkowych prób i wprowadzenia na zastępstwo nowego wykonawcy).
"Zdecydowanie odrzucamy wprowadzenie ustawowego zakazu pracy aktorów i pozostałych artystów wykonawców poza macierzystymi teatrami i innymi artystycznymi instytucjami kultury bez zgody dyrektorów" - czytamy w stanowisku ZASP.
Podczas lutowej debaty w Sejmie minister kultury Bogdan Zdrojewski zapewniał, że będzie robił wszystko, aby ustawa, po doprecyzowaniu tego przepisu gwarantowała "swobodę funkcjonowania artystów". "Usiądziemy nad tym przepisem jeszcze raz i uwzględnimy inne propozycje (...), aby przepis ten nie dotyczył czasu wolnego artysty, zajęć, które nie kolidują z wykonywaniem zawodu" - mówił szef resortu kultury.
Nowela zakłada również m.in. wprowadzenie ustawowego podziału na instytucje artystyczne (teatry, opery, operetki, filharmonie, zespoły pieśni i tańca, orkiestry) oraz inne instytucje kultury (muzea, biblioteki, domy kultury, galerie); nowością są też tzw. kontrakty dyrektorskie.Szefowie instytucji artystycznych mają być zatrudniani na czas określony - od 3 do 5 sezonów, a szefowie innych instytucji kultury (np. muzeów) do 7 lat. Ustawa wprowadza ponadto możliwość łączenia różnych form organizacyjnych instytucji kultury, np. teatru i galerii, orkiestry i ogniska muzycznego, a w szczególnych sytuacjach nawet teatru i domu kultury.