Cmentarz na Monte Cassino
Decyzję o budowie polskiego cmentarza u podnóża opactwa benedyktynów na Monte Cassino podjął dowódca Korpusu generał Władysław Anders 20 maja 1944 roku - dwa dni po zakończeniu walk.
Cmentarz zbudowano według projektu architektów Wacława Hryniewicza i Jerzego Waleriana Skolimowskiego w dolinie między klasztorem a wzgórzem "593", w najbardziej honorowym miejscu - płaskim wgłębieniu terenu ciągnącym się spod Opactwa i przechodzącym w stok wzgórza 593. Przy wejściu znajdują się dwie rzeźby polskich orłów, a pośrodku - wielkie koło z wkomponowanym krzyżem Virtuti Militari i płonącym zawsze zniczem. Na wielkim marmurowym okręgu widnieje napis: Przechodniu, powiedz Polsce, żeśmy polegli w jej służbie. Cmentarz został poświęcony 1 września 1946 roku.
Na Monte Cassino pochowano 1070 polskich żołnierzy, a także ich dowódcę - generała Andersa, który zmarł w 1970 roku w Londynie. Są też tam groby biskupa polowego Józefa Gawlina oraz dowódcy 3. Dywizji Strzelców Karpackich gen. Bronisława Ducha.
Powyżej, na wysokości 975 metrów, polscy kombatanci wznieśli pomnik z olbrzymim obeliskiem, poświęcony pamięci żołnierzy 3. Dywizji Strzelców Karpackich. Na obelisku wyryty jest następujący napis: Za naszą i waszą wolność my żołnierze polscy oddaliśmy Bogu ducha, ciało ziemi włoskiej, a serca Polsce. Na cokole wyryto nazwiska 1115 żołnierzy Dywizji, poległych w czasie walk we Włoszech.
Polski cmentarz na słynnym wzgórzu jest bardzo starannie pielęgnowany, a na grobie generała Andersa prawie zawsze leżą wieńce i kwiaty.
Odwiedź serwis WirtualnyZnicz .